سنگ های آتشفشانی تفتان: شاهدی از ماگماتیسم شبه آداکیتی در قوس ماگمایی مکران
محل انتشار: فصلنامه کواترنری ایران، دوره: 2، شماره: 1
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 95
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_NQUA-2-1_001
تاریخ نمایه سازی: 27 مرداد 1402
چکیده مقاله:
کوه تفتان در جنوب شرق ایران یکی از مراکز آتشفشانی فعال قوس ماگمایی مکران در محدوده زمانی نئوژن- کواترنری است. تفتان از نظر تقسیم بندی ساختاری در زون جوش خورده سیستان قرار گرفته و قاعده آن مجموعه سنگ های افیولیتی، فلیش و سنگ های آتشفشانی(عمدتا کرتاسه تا ائوسن) است. مجموعه های فنوکریستی سنگ ها شامل پلاژیوکلاز،کلینوپیروکسن،هورنبلند،ارتوپیروکسن، بیوتیت است. شواهد عدم تعادل در کانیها بویژه در پلاژیوکلاز و هورنبلند بر تغییرات شرایط فیزیکوشیمیایی تبلور همچون دما، فشار و ترکیب شیمیایی دلالت دارد. از نظر تنوع شیمیایی گدازه های ترم بازیک تا اسیدی حضور دارند؛ اگرچه عمده گدازه ها و مواد پیروکلاستیک تفتان ترکیب آندزیتی تا داسیتی دارند. اختصاصات شیمیایی ولکانیسم تفتان همچون بالابودن تمرکز Sr (> ۶۴۵ ppm)، بالا بودن نسبت La/Yb (>۱۴) و Sr/Y (> ۴۰) سازگار با مذاب های شبه آداکیتی مرتبط با حواشی فعال قاره ای دارای پوسته ضخیم است. بر اساس شواهد شیمیایی و کانی شناسی دخالت فرایندهای مختلف گوشته ای و پوسته ای در ژنز مذاب تفتان قابل استنباط است. ابتدا ذوب گوه گوشته لیتوسفری نسبتا غنی زیرقاره ای که تحت تاثیر فرایندهای زون فرورانش قرار گرفته است. سپس تجمع مذاب های گوشته ای در عمق پوسته ضخیم قاره ای که توام با ذوب بخشی پوسته ای، آلایش و همگن شدن بوده است. در نهایت فرایندهای پوسته ای کم عمق تر شامل هضم پوسته ای و تحولات مرتبط با مخزن ماگمایی همچون تغییرات فیزیکوشیمیایی مذاب و تبلور تفریقی که باعث تحول بیشتر مذاب شده است.
کلیدواژه ها:
adakitic ، Makran ، southeastern Iran ، Tatan ، volcanic rocks. ، تفتان ، جنوب شرق ایران ، سنگ های آتشفشانی ، شبه آداکیتی ، مکران.
نویسندگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :