هرمنوتیک خطابی و نقش مباحث تفسیری دانش اصول فقه در حقوق ایران

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 117

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-54-3_006

تاریخ نمایه سازی: 20 شهریور 1402

چکیده مقاله:

از هم افزایی هرمنوتیک فلسفی گادامر و منطق خطابی پرلمان، الگویی در روش شناسی دانش حقوق ظهور یافت که می توان از آن به هرمنوتیک خطابی یاد کرد. بر اساس این الگو، در رسیدگی های قضایی، عدالت مفهومی راهنما برای اشراق نتیجه بر دل مفسر است که در یک تبادل مکالمه، بازفهم می شود و معیار تشخیص آن در شرایط نامشخص، اقناع وجدان مخاطبان متعارف است. بعد از فهم هرمنوتیکی نتیجه، کار حقوق دان چیزی جز توجیه آن با ابزار های خطابی برای اقناع مخاطبان نیست تا باور کنند او تصویری یقینی از واقعیت ارائه می دهد. در این الگو، به کارگیری آداب تفسیری دانش اصول فقه که در آن ماده قضایا در نتیجه گیری استدلال مداخله ای ندارد، پذیرفته نمی شود. به دلیل شکل گیری این الگو بر پایه پرسمان اعتباریات در علوم انسانی، این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی بر پایه نظریه ادراکات اعتباری فیلسوفان مسلمان، پیش شرط های طرح شده برای پذیرش این الگو در حقوق ایران را ارزیابی و کاربرد اصول فقه را در حقوق تبیین می کند. اصول فقه روش شناسی کشف اعتبارات شارع است و مباحث تفسیر الفاظ آن، چیزی جز تبیین سنت و بنای عقلا نیست که نقطه شروع فهم و یکی از عناصر تشکیل دهنده افق ذهن مفسر و افق معنایی متن و از نقاط امتزاج این دو افق است.

نویسندگان

علی اکبر فرح زادی

دانشیار دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

احمد عارفی نیا

دانش آموخته دکترای حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، شرح نصیرالدین ...
  • ارسطو، مابعدالطبیعه، چاپ دوم، ترجمه شرف الدین خراسانی، تهران: گفتار، ...
  • اصفهانی، محمدحسین، نهایه الدرایه، چاپ اول، قم: سیدالشهداء، ۱۳۷۴ ...
  • اصفهانی، محمدحسین، بحوث فی الاصول، چاپ دوم، قم: دفتر انتشارات ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، کفایه الاصول، چاپ اول، قم: ...
  • آزاد، علیرضا؛ احمد واعظی و حسن نقی زاده، «نقد روش ...
  • آقایی، کامران، مکتب های تفسیری در حقوق بر بنیاد هرمنوتیک ...
  • آملی لاریجانی، صادق، فلسفه علم اصول؛ علم اصول و نظریه ...
  • برمن، هارولد، «استدلال حقوقی (۲)»، مجله کانون، ترجمه مسعود حبیبی ...
  • بهمنیاربن مرزبان، التحصیل، به تصحیح مرتضی مطهری، چاپ دوم، تهران: ...
  • پرلمان، شاییم، «استدلال حقوقی و منطق حقوقی»، ترجمه دکتر حسن ...
  • پرلمان، شاییم، «حقوق و منطق و معرفت شناسی»، ترجمه دکتر ...
  • پرلمان، شاییم، «قضاوت، قاعده و منطق حقوقی»، ترجمه دکتر حسن ...
  • پرلمان، شاییم، «معقول و نامعقول در حقوق»، ترجمه دکتر حسن ...
  • تروپه، میشل، فلسفه حقوق، ترجمه مرتضی کلانتریان، چاپ سوم، تهران: ...
  • جعفری تبار، حسن، فلسفه تفسیری حقوق، چاپ اول، تهران: شرکت ...
  • جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم، چاپ دوم، قم: ...
  • جوادی آملی، فلسفه حقوق بشر، به تحقیق: سیدابوالقاسم حسینی (ژرفا)، ...
  • جوادی آملی، مبادی اخلاق در قرآن، به تحقیق سیدحسین شفیعی، ...
  • حائری اصفهانی، محمدحسین، الفصول الغرویه فی الاصول الفقهیه، چاپ اول، ...
  • حائری یزدی، مهدی، کاوش های عقل عملی فلسفه اخلاق، چاپ ...
  • حسینی سیستانی، علی، الرافد فی علم الاصول، چاپ اول، قم: ...
  • خمینی، سیدحسن، «اعتبارات عقلایی از دیدگاه اصولیون شیعه»، پژوهشنامه متین، ...
  • خمینی، روح الله، الاجتهاد و التقلید، چاپ اول، تهران: موسسه ...
  • خمینی، روح الله، الاستصحاب، چاپ اول، تهران: موسسه تنظیم و ...
  • خمینی، روح الله، انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه، چاپ ...
  • خمینی، روح الله، کتاب البیع، چاپ اول، تهران: موسسه تنظیم ...
  • ربانی گلپایگانی، علی، علم هرمنوتیک و منطق فهم دین، چاپ ...
  • ژ. کالینوسکی، «تفسیر حقوق: قواعد حقوقی و منطقی آن»، ترجمه ...
  • ژ. ل. گاردی، «حقوق و منطق و معرفت شناسی»، ترجمه ...
  • سوزنچی، حسین، «حقیقت و نحوه اعتبار»، علوم انسانی اسلامی، س۵، ...
  • الشریف، محمدمهدی، منطق حقوق پژوهشی در منطق حاکم بر تفسیر ...
  • صدر، محمدباقر، بحوث فی علم الاصول، چاپ اول، بیروت: الدار ...
  • طباطبایی، محمدحسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، چاپ دوم، تهران: ...
  • طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ دوم، بیروت: الاعلمی، ...
  • طباطبایی، محمدحسین، نهایه الحکمه، چاپ دوازدهم، قم: موسسه نشر اسلامی، ...
  • عراقی، ضیاءالدین، الاجتهاد و التقلید، چاپ اول، قم: نوید اسلام، ...
  • کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، منطق حقوق، چاپ پنجم، تهران: شرکت ...
  • کیوانفر، شهرام، مبانی فلسفی تفسیر قانون، چاپ اول، تهران: شرکت ...
  • گادامر، هانس-گئورگ، هرمنوتیک دین و اخلاق، چاپ اول، ترجمه شهاب ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، بی جا: نشر دانش اسلامی، ۱۴۰۵ق ...
  • مظفر، محمدرضا، المنطق، قم: اسماعیلیان، ۱۳۶۶ ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، چاپ دوم، قم: مدرسه امام ...
  • موسوی بجنوردی، محمد و غفور خوئینی، «فهم عرفی در اصول ...
  • نائینی، محمدحسین، فوائد الاصول، چاپ اول، قم: جامعه مدرسین حوزه ...
  • نراقی، مهدی بن ابی ذر، جامع السعادات، چاپ سوم، نجف: ...
  • نوبهار، رحیم، اصول فقه، مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن، ...
  • واعظی، احمد، درآمدی بر هرمنوتیک، چاپ هشتم، تهران: سازمان انتشارات ...
  • واعظی، اصغر، «پیش داوری و فهم در هرمنوتیک فلسفی گادامر»، ...
  • Alan G. Gross And Ray D. Dearin، Chaim Perelman، Southern ...
  • Francis J. Mootz III، Law، Hermeneutics and Rhetoric، Routledge Taylor ...
  • Gadamer، Hans-Georg، Reason in the Age of Science، Frederick G. ...
  • Gadamer، Hans Georg، The Beginning of Philosophy، Coltman، Rod، London ...
  • Gadamer، Hans Georg، The Gadamer Reader: A Bouquet of the ...
  • Gadamer، Hans-Georg، Truth and Method، Joel Weinsheimer and Donald Marshall، ...
  • Perelman، Chaim، An Historical Introduction to Philosophical Thinking. Kenneth A. ...
  • Perelman، Chaim، Justice. New York: Random House، ۱۹۶۷ ...
  • Perelman، Chaim، The Idea of Justice and the Problem of ...
  • Perelman، Chaim، The New Rhetoric and the Humanities: Essays on ...
  • Perelman، Chaim، "Value Judgments، Justifications and Argumentation. " Francis B. ...
  • Perelman، Chaim، "What the Philosopher May Learn from the Study ...
  • نمایش کامل مراجع