تحلیل کهن الگویی دو بیتی های فایز دشتی

فایز دشتی را در حقیقت میتوان بنیانگذار شعرهای فولکلوریک و ادبیات عوام و بومی محسوب کرد و او را با احساسترین شاعر عوام و مردمی خواند و اگر گاهی در اشعار فایز، قافیه و وزن مختل است بر او ایرادی نیست، زیرا که محتوایدوبیتی های وی از بس پرمعنا و پراحساس است جز اهل فن، کمتر کسی متوجه نقایص شعرهایش می شود .محمدعلی فایز شبان دشتهای دشتی، بی گمان از چهره های درخشان ادب مردمی ایران است . هر چند او در زمره شاعران بی شناسنامه محسوب میشود، اما، گمنامیاش نه چندان است که بر احساس لطیف و ذوق سرشار شاعرانه اشسرپوش بگذارد و نام و اشعارش را در خاطره ها، به دست فراموشی بسپارد. شماره دوبیتی های فایز به درستی معلومنیست، در برخی جزوهها تعداد دوبیتیهای این شاعر را به تفاوت بین ۱۳۴- ۲۷۹- ۲۸۲- ۳۳۲ ذکر کرده اند .وی از بزرگترین دو بیتی سرایان ایرانی میباشد. دوبیتی های وی سیاق فهلویات قدیم را دارد و پس از اشعار باباطاهرهمدانی بخصوص در ادبیات و فرهنگ عامه شناخته شده است. البته تفاوت ماهوی اش با اشعار باباطاهر این است کهبجای سوز راستین و عرفانی و معنوی اشعار باباطاهر اشعارش از سوز هجران تعلق مجازی و دربردارنده درد زمانه و برمبنای درد روستایی میباشد و ارزش فولکلوریکی در فرهنگ عامه دارد. او تقریبا در همه دوبیتی هایش از تخلص بهرهمی گیرد و بیشتر از هر چیز عشق به پری و بیان سوز هجرانش را به نمایش می گذارد .از قدیم در تصنیفات آثارش گاه او را فایز دشتستانی نامیده اند که فایز دشتی صحیحتر است و جایی برای مناقشه باقینمی گذارد. زائر محمدعلی فایز دشتی به سال ۱۳۳۰ قمری درگذشته و در عتبات عراق مدفون می باشد.