میزبان های طبیعی جدید و تحلیل تبارزائی پنج جدایه ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی و ستلایت های همراه در استان کرمان

ویروس پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی (Tomato yellow leaf curl virus, TYLCV) یکی از مهم ترین ویروس های آلوده کننده گوجه فرنگی و تعدادی دیگر از گیاهان زراعی، سبزیجات و گیاهان وحشی در نقاط مختلف جهان است. در این مطالعه، نمونه های گیاهی بادرشبوی (Dracocephalum moldavica L.)، باقلا، سویا، ریحان و فرفیون (Euphorbia sp. L.) دارای علایم زردی عمومی پیچیدگی و فنجانی شدن برگ، ریزبرگی، بدشکلی و کوتولگی از مزارع شهرستان جیرفت در استان کرمان در سال های ۹۸-۱۳۹۷ جمع آوری شد وآلودگی تعدادی از آن ها به TYLCV و ستلایت های همراه (بتاستلایت پیچیدگی برگ گوجه فرنگی Tomato leaf curl betasatellite, ToLCB) و آلفاستلایت بدون علائم پنبه داروینی Gossypium darwinii symptomless alphasatellite, GDarSLA) اثبات گردید. ترادف ژنوم کامل پنج جدایه TYLCV از میزبان های فوق دارای ۹۹-۹۰ و ۹۷-۸۸ درصد یکسانی به ترتیب با یکدیگر و با سایر جدایه های انتخابی این ویروس از ژن بانک بودند. علاوه بر این، طول کامل مولکول ToLCB که در چهار میزبان بادرشبوی، باقلا، سویا و ریحان شناسائی شدند دارای ۹۹-۹۶ درصد یکسانی با یکدیگر و ۹۵-۹۴ درصد با جدایه های انتخابی همین بتاستلایت در ژن بانک بودند. ترادف ژنوم کامل مولکول GDarSLA که تنها در گیاه سویا شناسائی گردید دارای ۹۸-۹۳ درصد یکسانی با ژنوم دو جدایه از همین آلفاستلایت بود که قبلا از ایران گزارش شده اند. پنج گیاه فوق به عنوان میزبان های جدید TYLCV، ToLCB و/یا GDarSLA در ایران و دو گیاه بادرشبوی و باقلا به عنوان میزبان های جدید این ویروس در دنیا معرفی می گردند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که TYLCV و بتاستلایت همراه آن دارای گسترش وسیعی در مزارع جیرفت می باشند.