نمایشی از آن دیگری: بررسی مردسالاری و زن ستیزی با خوانشی فمنیستی در سه نمایش نامه بهرام بیضایی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 79

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFADRAM-24-3_004

تاریخ نمایه سازی: 17 مهر 1402

چکیده مقاله:

مردسالاری از مفاهیم کلیدی گرایش­های فمنیستی به­شمار می­آید. فمینیست­ها معتقدند که درجامعه مردسالار، مردها قدرت و حاکمیتی برتر نسبت به زن ها دارند. آن­ها علت فرودستی زنان را در جامعه مردسالار، دسترسی بیشتر مردان به مزایای ساختارهای قدرت، تقسیم نابرابر امتیازات اجتماعی و روابط نادرست مرد و زن می­دانند. مساله مردسالاری در متون ادبی بازتاب چشم­گیری دارد. آثار زیادی به ویژه در حوزه نمایش­نامه­نویسی با این رویکرد خلق شده­اند. نخستین اعتراض و نقدها به این نابرابری را، زنان وارد حوزه ادبیات کردند؛ اما همراه آن­ها نویسندگان مردی هم به این جنبش پیوستند و از این نابرابری سخن گفتند. در ایران و در حوزه ادبیات نمایشی، بهرام بیضایی از جمله این نویسندگان است و اغلب نمایش­نامه­های او با محوریت نقش زن نوشته شده است. هدف این مقاله، تبیین موقعیت زن در اندیشه و بستر مردسالاری، در دنیای نمایش­نامه­های اوست. بدین منظور نمایش­نامه­های پرده­خانه، ندبه و مرگ یزدگرد بیضایی انتخاب و به شیوه توصیفی-تحلیلی بررسی شده است. این بررسی نشان می­دهد که بیضایی، نشانه­ها و مولفه­های مردسالاری و عوامل موثر بر پیدایی و گسترش آن را در آثار یاد شده ترسیم می­کند. مقاله حاضر عناصر این یافته­ها را بازیابی و تحلیل کرده است.

نویسندگان

راضیه شایان مهر

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

علی دهقان

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

ناصر دشت پیما

گروه ادبیات انگلیسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبوت، پاملا و والاس، کلر (۱۳۹۳)، فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی، ...
  • ایبرمز، ام اچ و گالت هرفم، جفری (۱۳۸۷)، فرهنگ توصیفی ...
  • بزدوده، یحیی (۱۳۹۱)، «در جست وجوی هویت از دست رفته: ...
  • بیضایی، بهرام (۱۳۹۳)، مرگ یزدگرد، چاپ یازدهم، انتشارات روشنگران و ...
  • بیضایی، بهرام (۱۳۹۵ الف)، پرده خانه، چاپ ششم، انتشارات روشنگران ...
  • بیضایی، بهرام (۱۳۹۵ب)، ندبه، چاپ پنجم، انتشارات روشنگران و مطالعات ...
  • حسن­لی، کاوس و سالاری قاسم (۱۳۸۶)، نشانه­های فمینیستم در آثار ...
  • دوبووار، سیمون (۱۳۸۲)، جنس دوم، ترجمه قاسم صنعوی. جلد ۱، ...
  • رودگر، نرجس (۱۳۸۸)، فیمینیسم، تاریخچه، نظریات، گرایش­ها، دفتر مطالعات و ...
  • ستاری، رضا و حقیقی، مرضیه (۱۳۹۴)، تحلیل مردسالاری و برون ...
  • سجادی، سید مهدی (۱۳۸۴)، فیمینیسم در اندیشه پست مدرنیسم، فصلنامه ...
  • سلدن، رامان و یدوسون، پیتر (۱۳۸۴)، راهنمای نظریه ادبی معاصر، ...
  • صادقی شهپر، رضا و طالبی، فاطمه (۱۳۹۴)، نقد فمینیستی نمایش­نامه­های ...
  • قوکاسیان، زاون (۱۳۷۸)، مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار ...
  • کرامتی، معصومه (۱۳۹۰)، تبیین ملاحظات جنسی و جنسیتی در ­ارزش­شناسی ...
  • کاویانی پور، طلعت (۱۳۸۶)، ادبیات زن محورانه در ادب فارسی، ...
  • مشیرزاده، حمیرا (۱۳۸۲)، از نظریه تا جنبش اجتماعی، تاریخ دو ...
  • مهدی زاده، سید محمد (۱۳۸۷)، رسانه­ها و بازنمایی، انتشارات وزارت ...
  • میرحسینی، زیبا (۱۳۹۲)، بالاخره این دانش و تاریخ از آن ...
  • هام، مگی (۱۳۸۲)، فرهنگ نظریه­های فیمینیستی، ترجمه فیروزه مهاجر، توسعه، ...
  • یزدانی، عباس (۱۳۸۸)، فیمینیسم و دانش­های فیمینیستی، مرکز مدیریت حوزه­های ...
  • Windt- Val, Benedicta (۲۰۱۲), personal Names and Identity in literary ...
  • Malkin, Irad (۱۹۸۷), Religion and Colonization in Ancient Greece. New York. ...
  • Watzlawik, Meik, et al. (۲۰۱۶), First Names As sings of ...
  • Luby, Brittany; K. Labelle & A. Norman (۲۰۱۶), (Re)naming and ...
  • نمایش کامل مراجع