آینده پژوهی بومی (اسلامی ایرانی) و دستاوردهای متصور آن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSRA-31-3_005

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

آیندهپژوهی دانش شناخت، توصیف، ترسیم و شکلدهی به آینده زندگی بشر در ابعاد و زمینه های گوناگون است. آیندهپژوهی دانشی مهم برای آینده هر جامعه است که هم به لحاظ نظری و چه به لحاظ عملی با ارزشها، معارف، فرهنگ، شرایط و زمینه ها و نیازهای هر جامعه عجین بوده و طبعا هر کشوری نگاه بومی و خاص خود را به آینده دارد. به همین دلیل و با توجه به فرهنگ غنی اسلامی و ایرانی کشورمان، آیندهپژوهی اسلامی ایرانی میتواند مضمون بومی آیندهپژوهی در کشور ما را تشکیل دهد. مقاله حاضر پس از بحث درباره آیندهپژوهی اسلامی و ابعاد آن، چهارده مورد از دستاوردها اصلی آن را در چهار محور علمی، اجتماعی، سیاسی و حقوقی معرفی کرده است. روش پژوهش، استفاده از مطالعه نظام مند ادبیات و تحلیل آثار پیشین بوده است. بررسی ما نشان می دهد آینده پژوهی اسلامی از منظر ذینفعان مختلف (بهخصوص جامعه، حکومت و دانشمندان) کارکردهای متفاوتی دارد. آینده پژوهی اسلامی، از نظر عمومی و برای جامعه به منزله راهنمایی برای حرکت به سمت تعالی، امید و سعادت دنیوی و اخروی است. از دید اندیشمندان، منظر دینی میتواند افقهای جدید و راهکارهایی ارائه دهد که کمبودهای نظری و عملی علم را در قبال شناخت و ترسیم آینده جبران نماید. از نظر حاکمیت، آیندهپژوهی اسلامی میتواند به عنوان چارچوب واقعی برای پیشرفت و حکمرانی باشد و هم به مثابه ابزاری برای توجیه سیاستها و اقدامات به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

دین و آینده ، آیندهپژوهی اسلامی ، اسلامیسازی علم ، کاربردهای آینده پژوهی اسلامی

نویسندگان

فرهاد نظری زاده

استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

فرزانه میرشاه ولایتی

استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آقاپور، علی و پهلوان، فاطمه (۱۳۸۶). آینده نگری؛ مبانی، ضرورت ...
  • آویارد، هلن (۱۳۹۰). چگونه یک تحقیق مروری انجام دهم. ترجمه ...
  • ابراهیم نژاد، محمدرضا (۱۳۸۵). پیامبران و تمدن آینده بشر. درس ...
  • درآمدی بر مبانی انسان شناسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت [مقاله کنفرانسی]
  • الالوانی، طاها ج. (۱۳۷۴). اسلامی سازی معرفت: دیروز و امروز. ...
  • الهی نژاد، حسین (۱۳۸۶). آینده نگری و فرجام تاریخ بشر. ...
  • خمینی، روح الله (۱۳۶۸). صحیفه نور (جلد ۹). تهران: موسسه ...
  • بهروزلک، غلامرضا (۱۳۸۸). سیاست و مهدویت. قم: حکمت رویش ...
  • بهروزلک، غلامرضا و میرشاه ولایتی، فرزانه (۱۳۹۰). آینده جهان اسلام ...
  • بل، وندل (۱۳۹۲). مبانی آینده پژوهی: تاریخچه، اهداف و دانش. ...
  • پایا، علی (۱۳۸۸). آیا «الگوی توسعه ایرانی اسلامی» دست یافتنی ...
  • پدرام، ع. (۱۳۹۲). امکان پذیری آینده پژوهی اسلامی. (رساله دکتری). ...
  • علوم انسانی و میراث تمدن اسلامی: کاربردی سازی میراث فلسفی اسلامی در نظام آموزش و پژوهش کشور در حوزه علوم انسانی [مقاله کنفرانسی]
  • خامنه ای، سیدعلی (۱۳۶۹). بیانات در دیدار مسئولان کشوری و ...
  • خلیلیان، محمدجمال (۱۳۸۱). اسلام و توسعه. ویراستاران محمدجواد شریفی و ...
  • خیری، حسن (۱۳۸۹). مقایسه پارادایم دینی (اسلامی) با پارادایم های ...
  • دورتیه، ژان فرانسوا (۱۳۸۲). علوم انسانی: گستره شناختها. ترجمه جلال ...
  • دورکیم، امیل (۱۳۸۳) صور ابتدایی حیات دینی. ترجمه باقر پرهام، ...
  • رادمنش، عزت الله (۱۳۶۱). قرآن جامعه شناسی اتوپیا: قرآن و ...
  • رامین، فرح (۱۳۸۹). ساختار معرفت در فرهنگ اتوپیای مور و ...
  • ریمون، آرون (۱۳۷۰). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه شناسی. ...
  • آسیب شناسی تفکر آرمانشهر در تمدن اسلامی و رویکردهای متفکران مسلمان [مقاله کنفرانسی]
  • سند تحول بنیادین آموزش و پرورش (۱۳۹۰). تهران: دبیرخانه شورای ...
  • سوزنچی، حسین (۲۰۱۰). علم دینی از منظر آیت الله جوادی ...
  • شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۳۷۹). سیاستهای راهبردی اسلامی شدن دانشگاهها. ...
  • شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۳۹۲). سند دانشگاه اسلامی. تهران: مرکز ...
  • عبیری، غلامحسن (۱۳۸۵). دانشگاه و تعارض مشروع. تهران: آیدن ...
  • عیوضی، محمدرحیم و پدرام، عبدالرحیم (۱۳۹۴). نظام «نگرش آینده پژوهی» ...
  • فارابی، ابونصر (۱۳۶۴). احصاء العلوم. ترجمه خدیوجم، تهران: انتشارات علمی ...
  • فاضل قانع، حمید (۱۳۸۸). آینده پژوهی و جامعه مطلوب اسلامی. ...
  • فشی، م و نظری زاده، فرهاد (۱۳۹۱). مقدمه ای بر ...
  • فی، برایان (۱۳۸۲). فلسفه امروزین علوم اجتماعی با نگرش چندفرهنگی. ...
  • قانعی راد، سید محمدامین (۱۳۸۶). تعاملات و ارتباطات در جامعه ...
  • قربانی، سعید (۱۳۸۵). آینده اندیشی از منظر اسلام (با بهره ...
  • قربانی، قدرت الله (۱۳۸۳). هویت ملی از دیدگاه استاد مطهری. ...
  • کارگر، رحیم (۱۳۸۸). آینده پژوهی مهدوی. انتظار موعود، ۹(۲۸)، ۶۵-۱۰۶ ...
  • گلشنی، مهدی (۱۳۸۵). از علم سکولار تا علم دینی. تهران: ...
  • گوشه، مارسل (۱۳۸۵). دین در دموکراسی و حقوق بشر. ترجمه ...
  • لقمان نیا، مهدی و احمدی یگانه، طیبه (۱۳۹۰). واکاوی مولفه ...
  • مریجی، شمس الله (۱۳۸۷). سکولاریسم و عوامل اجتماعی شکل گیری ...
  • مصباح، علی و رحیمی، سلمان علی (۱۳۸۹)، دین و جامعه ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۷۷). حقوق و سیاست در قرآن. قم: ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی (۱۳۹۱). اسلام و پیش گویی آینده؛ فرصت ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۹۴). پیرامون انقلاب اسلامی. تهران: صدرا ...
  • مظفری، علی (۱۳۸۸). آینده پژوهی، بستر عبور از مرزهای دانش. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۰). حکومت جهانی مهدی (عجل الله تعالی ...
  • منصوری، رضا (۱۳۸۴). ایران را چه کنم؟ سامان دهی و ...
  • مهدوی آزادبنی، رمضان (۱۳۸۸). پست مدرن و دین: تهدید یا ...
  • قرآن، حیات معقول و علوم انسانی یا مدلی برای علوم انسانی اسلامی ایرانی [مقاله کنفرانسی]
  • همیلتون، ملکم (۱۳۷۷)، جامعه شناسی دین. ترجمه محسن ثلاثی). تهران: ...
  • Bell, W. Foundations of Futures Studies, Volume ۱: Human Science ...
  • Sardar, Z. (۱۹۸۵). Arguments for Islamic Science. Aligarh Centre for ...
  • Strauss, L. (۱۹۹۵). Liberalism ancient and modern. University of Chicago ...
  • Wan Zakaria, W. F. A. B. (۲۰۱۰). Futures studies in ...
  • Worden, S. (۲۰۰۵). Religion in strategic leadership: A positivistic, normative/theological, ...
  • نمایش کامل مراجع