تحلیل قرآنی و روایی علت تشریع سهم «تالیف قلوب» در اسلام

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 73

فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQSS-4-4_006

تاریخ نمایه سازی: 29 مهر 1402

چکیده مقاله:

بنابر آیه۶۰ سوره توبه یکی از مصارف زکات «تالیف قلوب» است. از روایات و سیره معصومین(ع) استفاده می شود که مهم ترین کارکرد و تاثیر این مورد از مصرف زکات، متمایل کردن دل ها به سوی اسلام و تثبیت مسلمانان ضعیف العقیده است. همین امر سبب شده تا برخی معاندان درصدد عیب جویی و شبهه افکنی برآمده و این سهم را نوعی تطمیع مالی و رشوه برای خریدن ایمان به شمار آورند و علت تشریع سهم «تالیف قلوب» را ناتوانی پیامبر(ص) از ارائه ادله متقن و براهین منطقی معرفی کنند. مقالاتی که درباره سهم «تالیف قلوب» نوشته شده است، هیچ یک به تحلیل علت تشریع سهم تالیف قلوب در اسلام نپرداخته اند و بیشتر به مسائل متداول فقهی و برخی موضوعات سیاسی توجه نموده اند؛ بر این اساس، ضرورت بحث و پاسخ به این شبهه به طور کامل روشن می شود. در این مقاله به روش تحلیلی - توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه ای و بهره گیری از آیات، روایات و دیدگاه های مفسران مشهور به تحلیل و پاسخ به این شبهه پرداخته شده است. وجه تمایز این مقاله از دیگر مقالاتی که درباره سهم «تالیف قلوب» نوشته شده، در پرداختن به نقد و پاسخ به شبهه یادشده است و نتیجه اینکه پرداخت این سهم نوعی زمینه سازی برای شنیدن پیام اسلام براساس حب فطری بشر به مال می باشد.

کلیدواژه ها:

تالیف قلوب ، شبهه تطمیع مالی بودن ، آیات ، روایات ، تفاسیر

نویسندگان

احسان نظری

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی. مشهد. ایران

جواد ایروانی

استاد تمام دانشکده علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی. مشهد. ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمآلوسی، محمود بن عبدالله. (۱۴۱۵ق). روح المعانی فی تفسیر ...
  • ابن ابی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله. (بی تا). ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۷۸ق). عیون اخبار الرضا× (ج۱). ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۰۳ق). معانی الاخبار (چاپ اول). ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۰۶ق). ثواب الاعمال و عقاب ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۱۳ق). من لا یحضره الفقیه ...
  • ابن شعبه حرانی، حسن بن علی. (۱۴۰۴ق). تحف العقول (چاپ ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد. (۱۳۸۸ق). المغنی (ج۶). قاهره: مکتبه ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم. (۱۴۱۴ق). لسان العرب (ج۱، چاپ ...
  • ادبی، حسین؛ نوربخش، قاسم. (۱۳۹۸). قاعده فقهی «تالیف قلوب» به ...
  • ازهری، محمد بن احمد. (۱۴۲۱ق). تهذیب اللغه (ج۱۵). بیروت: دار ...
  • اعرافی، علیرضا. (۱۳۹۸-۱۳۹۹). درس خارج فقه روابط اجتماعی (ج۴۴). سایت ...
  • امین عاملی، سیدمحسن. (۱۴۰۳ق). اعیان الشیعه (ج۱). بیروت: دار التعارف ...
  • ایروانی، جواد. (۱۳۹۲) سهم تالیف قلوب، تدبیر دینی، توجیه عقلانی. ...
  • بحرانی، سیدهاشم بن سلیمان. (۱۴۱۵ق). البرهان فی تفسیر القرآن (ج۲). ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل. (۱۴۱۰ق). صحیح البخاری (ج۵، چاپ دوم). ...
  • بیهقی، ابوبکر. (۱۴۰۵ق). دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه ...
  • تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد. (۱۳۶۶). تصنیف غرر الحکم ...
  • ثعلبی، احمد بن محمد. (۱۴۲۲ق). الکشف و البیان (ج۵). بیروت: ...
  • جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۹۵). تسنیم (ج۳۴، چاپ دوم). قم: مرکز ...
  • حلی، جعفر بن حسن. (۱۴۰۷ق). المعتبر فی شرح المختصر (ج۲). ...
  • حمیری معافری، عبدالملک بن هشام. (۱۳۷۵ق). السیره النبویه (ج۲، الطبعه ...
  • دانش، سبحان؛ نوروزی، محمدجواد. (۱۴۰۰). قاعده تالیف قلوب به مثابه ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲ق). مفردات الفاظ القرآن. بیروت: ...
  • راوندی، سعید بن هبهالله. (۱۴۰۵ق). فقه القرآن (ج۱، چاپ دوم). ...
  • زرگری نژاد، غلامحسین. (۱۳۹۲). تاریخ صدر اسلام (عصر نبوت). تهران: ...
  • زمخشری، محمود بن عمر. (۱۴۰۷ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابی بکر. (۱۴۰۴ق). الدر المنثور فی التفسیر ...
  • شریعتی، روح الله. (۱۳۹۳). قواعد فقه سیاسی (چاپ دوم). تهران: ...
  • شریف الرضی، محمد بن حسین. (۱۴۱۴ق). نهج البلاغه. قم: موسسه ...
  • شریف الرضی، محمد بن حسین. (۱۴۲۲ق). المجازات النبویه. قم: دارالحدیث ...
  • صادقی تهرانی، محمد. (۱۴۰۶ق). الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین. (۱۳۹۰ق). المیزان فی تفسیر القرآن (ج۲، ۵، ۹ ...
  • طبری، محمد بن جریر. (۱۴۱۲ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن ...
  • طوسی، محمد بن الحسن. (۱۴۰۷ق). تهذیب الاحکام (ج۴، چاپ چهارم). ...
  • طوسی، محمد بن الحسن. (۱۴۱۴ق). الامالی. قم: دارالثقافه ...
  • طوسی، محمد بن الحسن. (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن ...
  • عراقی، آقا ضیاء الدین؛ علی کزازی. (۱۴۱۴ق). شرح تبصره المتعلمین ...
  • عشریه، رحمان. (۱۳۹۸). مبانی قرآنی رابطه امنیت و دیپلماسی در ...
  • عیاشی، محمد بن مسعود. (۱۳۸۰ق). کتاب التفسیر (محقق: سیدهاشم رسولی ...
  • الغفیلی، عبدالله بن منصور. (۱۴۳۰ق). نوازل الزکاه دراسه فقهیه تاصیلیه ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر. (۱۴۲۰ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب) ...
  • فراء، یحیی بن زیاد. (۱۹۸۰م). معانی القرآن (ج۱،چاپ دوم). قاهره: ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. (۱۴۰۹ق). کتاب العین (ج۵، چاپ دوم). ...
  • فضل الله، سیدمحمدحسین. (۱۴۱۹ق). من وحی القرآن (ج۱۰). بیروت: دار ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن. (۱۴۰۶ق). الوافی (ج۴). اصفهان: کتابخانه امام امیر ...
  • قزی، رضا.(۱۳۹۷). گونه های «تالیف قلوب» مخالفان در سیره پیامبر ...
  • کشتگر، امیر؛ صدری ارحامی، محمد. (۱۴۰۰). ارزیابی قابلیت اجرای نظریه ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ق). الکافی (ج۲و۴، چاپ چهارم). تهران: ...
  • مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار ...
  • محمود عبدالرحمن عبدالمنعم. (بی تا). معجم المصطلحات والالفاظ الفقهیه (ج۳). ...
  • مرتضی زبیدی، محمد بن محمد. (۱۴۱۴ق). تاج العروس من جواهر ...
  • مقاتل بن سلیمان. (۱۴۲۳ق). تفسیر مقاتل بن سلیمان (ج۲). بیروت: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر. (۱۳۷۱). تفسیر نمونه (ج۴، ۷و۸، چاپ دهم). ...
  • نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی. (۱۳۹۱). معراج السعاده (چاپ ششم). ...
  • نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی. (۱۴۱۵ق). مستند الشیعه فی احکام ...
  • واقدی، محمد بن عمر. (۱۴۰۹ق). المغازی (ج۳، چاپ سوم). بیروت: ...
  • نمایش کامل مراجع