ارزیابی و کمی سازی خدمات بوم سازگان در کشت بوم گندم (Triticum aestivum L.)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 64

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AGRY-15-2_005

تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1402

چکیده مقاله:

نظام­های زراعی انواع خدمات تامینی، حمایتی، تنظیمی و فرهنگی را به جوامع انسانی ارائه می­دهند. در این مطالعه خدمات تامینی، حمایتی، تنظیمی در کشت بوم های گندم (Triticum aestivum L.)  شرکت زراعی دشت ناز ساری (استان مازندران) در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ ارزیابی و کمی­سازی شد. قطعات تحت کشت گندم شامل چهار رقم تیرگان، احسان، کلکتور و N-۹۲-۹ بودند که به عنوان تیمارهای آزمایش در نظر گرفته شد. در این مطالعه، انواع خدمات بوم­سازگانی شامل تنوع زیستی حشرات و گیاهان هرز از زیرمجموعه خدمات حمایتی با استفاده از شاخص­های شانون-واینر، سیمپسون، مارگالف، یکنواختی و منهنیک، خدمات تنظیمی با استفاده از نمایه­های تنفس میکروبی خاک، ترسیب کربن، فراوانی کرم خاکی، ماده آلی، پایداری خاکدانه­ها، تولید اکسیژن و خدمات تامینی شامل عملکرد دانه و میزان پروتئین دانه ارزیابی و کمی سازی شدند. برای تعیین میزان تنفس میکروبی، ماده آلی و ترسیب کربن، نمونه­های خاک قبل از کشت گندم در آبان ۱۳۹۸ و پس از برداشت آن در خرداد ۱۳۹۹ از عمق ۰-۳۰ سانتی­متری برداشت شدند. تولید اکسیژن بر اساس تولید خالص اولیه برآورد گردید. داده­های آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی نامتعادل تجزیه شدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان خدمت تولید اکسیژن حدود ۴۳/۱۳ تن در هکتار و عملکرد دانه گندم حدود ۸۴/۴ تن در هکتار از رقم کلکتور حاصل گردید. بالاترین درصد پروتیئن دانه از زیرمجموعه خدمات تامینی، به میزان ۱۵/۱۲ درصد به رقم احسان اختصاص یافت. در این پژوهش، بیشترین میزان ترسیب کربن (۳۳/۲ تن در هکتار) و فعالیت تنفس میکروبی قبل از کشت و بعد از برداشت محصول به ترتیب به میزان ۴۶/۷۶ و ۵۲/۳۸ میلی گرم ۲CO به ازای هر کیلوگرم خاک در روز، به قطعه ۱۵ تعلق داشت. ارزیابی وضعیت تنوع زیستی در حشرات و گیاهان هرز نشان داد که بیشترین میزان شاخص تنوع شانون- واینر و شاخص یکنواختی در گیاهان هرز به ترتیب به میزان ۶۳/۲ و ۸۲/۰ از قطعات ۲۳ و ۱۵ به دست آمد و همچنین شاخص شانون- واینر و شاخص یکنواختی جوامع حشرات به ترتیب به میزان ۰۷/۲ و ۹۴/۰ برای قطعه ۲۲ محاسبه شد. به­طور کلی، ارایه خدمات ترسیب کربن، ماده آلی، تنفس میکروبی، فراوانی کرم خاکی و پایداری خاکدانه­ها بر اساس شاخص های میانگین وزنی قطر  (MWD)و میانگین هندسی قطر (GMD) در قطعات ۱۴ و ۱۵ تحت کشت گندم بهتر از سایر قطعات بود. نتایج این مطالعه نشان داد که مدیریت زراعی و اجرای نظام کشاورزی فشرده، بر ارائه بسیاری از خدمات بوم­سازگان در مزارع گندم در منطقه دشت ناز ساری تاثیرگذار بود، به طوری که این خدمات تحت تاثیر عواملی متعددی مانند رقم زراعی، تناوب زراعی، روش­های خاکورزی و غیره قرار گرفتند.

نویسندگان

مصطفی کوزه گر

گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

حسین کاظمی

دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

بهنام کامکار

گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

حمید امیر نژاد

گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

محسن حسینعلیزاده

گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Alaru, M., Laur, U., & Jaama, E. (۲۰۰۳). Influence of ...
  • Balzan, M.V., Pinheiro, A.M., Mascarenhas, A., Morán-Ordóñez, A., Ruiz-Frau, A., ...
  • Bertrand, M., Barot, S., Blouin, M., Whalen, J., de Oliveira, ...
  • Beylich, A., Oberholzer, H.-R., Schrader, S., Höper, H., & Wilke, ...
  • Clark, M., &Tilman, D. (۲۰۱۷). Comparative analysis of environmental impacts ...
  • Dainese, M., Martin, E.A., Aizen, M.A., Albrecht M, Bartomeus, I., ...
  • de Groot, R., Brander, L., Van der Ploeg, S., Costanza, ...
  • Drinkwater, L.E., Wagoner, P., & Sarrantonio, M. (۱۹۹۸). Legume-based cropping ...
  • Dudley, N., & Alexander, S. (۲۰۱۷). Agriculture and biodiversity: A ...
  • Duru, M., & Therond, O. (۲۰۱۵). Designing agroecological transitions: A ...
  • Edmeades, D.C. (۲۰۰۳). The long-term effects of manures and fertilisers ...
  • Fiebig, M., & Poehling, H. M. (۱۹۹۸). Hostplant selection and ...
  • Frazao, J., de Goede, R.G.M., Brussaard, L., Faber, J.H., Groot, ...
  • Galhena, D.H., Freed, R., & Maredia, K.M. (۲۰۱۳). Home gardens: ...
  • Kay, B.D. (۲۰۰۰). Soil Structure, in: Handbook of Soil Science. ...
  • Khorramdel, S., Rezvani Moghaddam, P., & Amin Ghafori, A. (۲۰۱۸). ...
  • Khosravi Mashizi, A., Heshmati, G.A., Salman Mahini, A.R., & Escobedo, ...
  • Lambin, E.F., & Meyfroidt, P. (۲۰۱۱). Global land use change, ...
  • Mada, D., Duniya, N., & Adams, I.G. (۲۰۱۳). Effect of ...
  • Meeran, M., Fathima, S., Priya, S., Arivoli, S., & Tennyson, ...
  • Marshall, E.J.P., Brown, V.K., Boatman, N.D., Lutman, P.J.W., Squire, G.R., ...
  • Méral, P., & Pesche, D. (۲۰۱۶). Les services écosystémiques. Repenser ...
  • (۲۰۰۵). Ecosystems and human well-being, ۱st Ed. Washington: Island Press. ...
  • Merrill, S.D., Tanaka, D.L., Krupinsky, J.M., Liebig, M.A., & Hanson, ...
  • Morán‐Ordóñez, A., Whitehead, A.L., Luck., G.W., Cook, G.D., Maggini, R., ...
  • Pelosi, C., Barot, S., Capowiez, Y., Hedde, M., & Vandenbulcke, ...
  • Pielou, E.C. (۱۹۳۴). The life forms of plants and statistical ...
  • Pimentel, D., & Wheeler, A.G. (۱۹۷۳). Species and diversity of ...
  • Rezaei, M., Talebi Jahromi, K., Kharazi Pakdel, A., & Heydari, ...
  • Tixier, P., Peyrard, N., Aubertot, J.N., Gaba, S., Radoszycki, J., ...
  • Sanderman, J., Hengl, T., & Fiske, G.J. (۲۰۱۷). Soil carbon ...
  • Savopoulous, S.M., Papadopoulos, N.T., Panagiotis, M., & Pascal, M. (۲۰۱۲). ...
  • Shannon, C. E., & Weiner, W. (۱۹۴۹). The mathematical theory ...
  • Stelzl, M., & Devetak, D. (۱۹۹۹). Neuroptera in Agricultural ecosystem. ...
  • Strong, D.R., Lawton, J.H., & Southwood, R. (۱۹۸۴). Insects on ...
  • Su, F. L., Zhao, G. H., Wang, T. L., Li, ...
  • Walkley, A., & Black, I.A. (۱۹۳۴). Estimation of soil organic ...
  • Well, R.R. (۱۹۸۲). Maize-weed competition and soil erosion in unweeded ...
  • West, T.O., & Post, W.M. (۲۰۰۲). Soil organic carbon by tillage ...
  • Van Capelle, C., Schrader, S., & Brunotte, J. (۲۰۱۲). Tillage-induced ...
  • Van Groeningen, J.W., Lubbers, I.M., Vos, H.M.J., Brown, G.G., De ...
  • نمایش کامل مراجع