رویکرد عاطفی اعتقادی به اهل بیت (ع) به ویژه امام علی(ع) در نثر عرفانی فارسی (تا پایان قرن نهم هجری)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 78

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MAZHB-10-19_017

تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1402

چکیده مقاله:

صوفیان مسلمان سنت خود را میراث اهل بیت(ع) بویژه امام علی(ع) می دانند و ایشان را به عنوان مشایخ اعظم و بانیان طریقت خویش می شمارند. با این حال چون تصوف در بستری غیر شیعی ظهور یافت و بالید، با مذهب اهل تسنن شناخته شده است. به نظر می رسد شناخت این دوگانگی در باور متصوفه -یعنی پایبندی به شریعت سنی و اصالت شیعی- موضوعی اساسی برای فهم اندیشه صوفیانه باشد؛ لذا، این تحقیق در پی پاسخگویی به دو مسئله است: نخست آن که رویکرد عاطفی-اعتقادی متصوفه به اهل بیت(ع) بویژه امام علی(ع) و گفتار ایشان در متون عرفانی فارسی تا پایان قرن نهم چگونه است؟ و دیگر آنکه گرایش و ارادت به اهل بیت(ع) در میان متصوفه چگونه بوده است؟ پژوهش حاضر که به روش تحلیلی-توصیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای فراهم آمده است، اثبات می کند که تصوف، سیری تکاملی دارد که از مواجهه خنثی با معصوم(ع) و همسان پنداری امام(ع) با دیگران و سپس تفضیل اندک اهل بیت(ع) آغاز می شود و به تدریج به نقطه اوج ارادتمندی و مهرورزی به ایشان و نهایتا به تشیع می رسد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

حسین ربیعی مطلق

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (ادبیات عرفانی)، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

علی نوری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

حبیب حاتمی کنکبود

استادیار گروه معارف دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم۱. ابن حنبل، احمد بن محمد (۱۴۱۶ق)؛ مسند الامام ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد مغربی (۱۴۰۹ق)؛ شرح الاخبار فی ...
  • اردستانی، پیرجمال الدین محمد (۱۳۷۱)؛ مرآت الافراد؛ تحقیق و تصحیح: ...
  • افلاکی، احمد بن اخی ناطور (۱۹۵۹ م)؛ مناقب العارفین؛ چ ...
  • جامی، عبدالرحمن (۱۳۸۸)؛ شواهد النبوه لتقویه یقین اهل الفتوه؛ استانبول: ...
  • جعفریان، رسول (۱۳۸۷)؛ تاریخ تشیع در ایران؛ چ دوم، تهران: ...
  • خوارزمی، کمال الدین حسین (۱۳۸۴)؛ ینبوع الاسرار؛ تحقیق و تصحیح: ...
  • ربیعی مطلق، حسین، علی نوری و حبیب حاتمی کنکبود (۱۳۹۸)؛ ...
  • رمضان جماعت، پوراندخت و ناصر جدیدی (۱۳۹۹)؛ «عوامل موثر بر ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۹۳)؛ جستجو در تصوف ایران؛ چ سیزدهم، ...
  • سپهسالار، فریدون بن احمد (۱۳۷۸)؛ زندگینامه مولانا جلال الدین مولوی؛ ...
  • سمعانی، احمد (۱۳۸۴)؛ روح الارواح فی شرح اسماء الملک الفتاح؛ ...
  • سمنانی، علاء الدوله (۱۳۸۳)؛ مصنفات فارسی سمنانی؛ تحقیق و تصحیح: ...
  • شوشتری، نور الله بن شریف الدین (۱۳۷۷)؛ مجالس المومنین؛ تصحیح ...
  • شیرازی، روزبهان بقلی (۱۳۷۴)؛ شرح شطحیات؛ تحقیق و تصحیح: هانری ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین (۱۳۸۷)؛ رسالت تشیع در دنیای امروز؛ چ دوم، ...
  • طبرسی، احمد بن علی (۱۴۰۳ ق)؛ الاحتجاج علی اهل اللجاج؛ ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۳۸۶)؛ ترجمه احیاء علوم الدین؛ ترجمه: مویدالدین ...
  • (۱۳۸۳)؛ کیمیای سعادت؛ چ یازدهم، تهران: علمی و فرهنگی ...
  • فراهی هروی، معین الدین (ملامسکین) (۱۳۸۴)؛ تفسیر حدائق الحقائق؛ تحقیق ...
  • قادری، سیدعلی (۱۳۸۳)؛ خمینی روح الله: زندگینامه امام خمینی بر ...
  • قدرت اللهی احسان و مرضیه درویشی (۱۳۹۵)؛ «گرایش های شیعی ...
  • قرائتی، محسن (۱۳۸۸)؛ تفسیر نور؛ چ اول، تهران: مرکز فرهنگی ...
  • قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم (۱۳۷۴)؛ ترجمه رساله قشیریه؛ ترجمه: ابوعلی عثمانی؛ ...
  • قطب، عبدالله بن محیی (۱۳۸۴)؛ مکاتیب عبدالله قطب؛ چ اول، ...
  • ۲۷ .قلانسی نسفی، عبدالله بن محمد بن ابی بکر (۱۳۸۵)؛ ...
  • کاشفی سبزواری، ملاحسین (۱۳۸۲)؛ روضه الشهداء؛ چ سوم، قم: نوید ...
  • (۱۳۵۰)؛ فتوت نامه سلطانی؛ به اهتمام: محمدجعفر محجوب؛ تهران: بنیاد ...
  • کراجکی، محمد بن علی (۱۴۱۰ ق)؛ کنز الفوائد؛ چ اول، ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل (۱۳۶۳)؛ شرح التعرف لمذهب التصوف؛ تصحیح: محمد ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۷۲)؛ مجموعه آثار استاد شهید مطهری؛ چ هشتم، ...
  • میبدی، حسین بن معین الدین (۱۳۷۶)؛ شرح دیوان منسوب به ...
  • میبدی رازی، ابوالفضل رشیدالدین (۱۳۷۱)؛ کشف الاسرار و عده الابرار؛ ...
  • نسفی، عزیزالدین (۱۳۵۲)؛ مقصد اقصی؛ تحقیق و تصحیح: حامد ربانی؛ ...
  • (۱۳۷۹)؛ بیان التنزیل؛ تحقیق و تصحیح: سیدعلی اصغر میرباقری فرد؛ ...
  • (۱۳۸۶ الف)؛ الانسان الکامل؛ تحقیق و تصحیح: ماریژان موله؛ چ ...
  • (۱۳۸۶ ب)؛ کشف الحقائق؛ تحقیق و تصحیح: احمد مهدوی دامغانی؛ ...
  • هجویری، ابو الحسن علی (۱۳۷۵)؛ کشف المحجوب؛ تحقیق و تصحیح: ...
  • همدانی، عین القضات (۱۳۴۱)؛ تمهیدات؛ تحقیق و تصحیح: ع‍فی‍ف ع‍س‍ی‍ران؛ ...
  • (۱۳۷۷)؛ نامه های عین القضات همدانی؛ ب‍ه اه‍ت‍م‍ام: ع‍ل‍ی‍ن‍ق‍ی م‍ن‍زوی ...
  • همدانی، سیدعلی (۱۳۷۰)؛ احوال و آثار میرسیدعلی همدانی (شش رساله)؛ ...
  • نمایش کامل مراجع