استخراج موثرترین طول موجهای طیف آبمیوه توت سیاه (Morus alba Varnigra L.) با استفاده از مدلهای مختلف رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLS)

چکیده در سالهای اخیر کاربرد طیفسنجی UV/NIRبه عنوان یک روش غیرمخرب با روشهای شیمیسنجی به منظور ارزیابی کیفیت محصولات کشاورزی به طور گستردهای مورد توجه قرار گرفته است. توت سیاه یکی از میوههای بومی ایران است که در زمینه تعیین شاخصهای کیفی آن به روش غیر مخرب اطلاعات محدودی وجود دارد. در پژوهش حاضر به منظور انتخاب نواحی طول موج موثر در طیفسنجی UV/NIR(nm ۱۱۰۰-۳۰۰)، از دو روش BiPLS و iPLS جهت تشخیص پارامترهای کیفی مانند میزان مواد جامد محلول(TSS)، اسیدیته، ویتامینث و آنتوسیانین در آبمیوه توت سیاه مورد استفاده شد. لازم به ذکر است که قبل از انجام محاسباتمذکور، در مرحله نخست برای هر سه مدل پیشگو (PLS، BiPLS و iPLS) تعداد مولفه اصلی مربوط به هر پارامتر آبمیوه (TSS، اسیدیته، ویتامینث و آنتوسیانین) با استفاده از روش Cross-Validation استخراج شد. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه این سه مدل مشخص شد که در تشخیص و اندازهگیری پارامترهای داخلی TSS  (RMSEC=۰.۰۷۶, rc=۰.۹۶ و RMSEV=۰.۰۳, rv=۰.۹۶)، اسیدیته (RMSEC=۰.۰۱۴, rc=۰.۹۶ و RMSEV=۰.۰۱۳, rv=۰.۹۸)، ویتامینث  (RMSEC=۰.۰۵۳, rc=۰.۸۷ و RMSEV=۰.۰۰۰۸, rv=۰.۹۳) و آنتوسیانین (RMSEC=۰.۰۰۰۷, rc=۰.۹۷ و RMSEV=۰.۰۰۰۶, rv=۰.۹۵) BiPLS با ۱۵ فاکتور از ۲۰ فاصله انتخاب شدهبهترین عملکرد را داشته است.