معرفی و ارزیابی شاخص بهره وری نسبی اقتصادی آب
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 54، شماره: 7
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 110
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-54-7_007
تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1402
چکیده مقاله:
در حوزه کشاورزی و در ارزیابی عملکرد گیاهان زراعی و باغی از شاخص های بهره وری فیزیکی آب (WPPa)، بهره وری اقتصادی آب (WPEa)، شکاف بهره وری فیزیکی (WPGP) و اقتصادی آب (WPGe) استفاده می شود. در شاخص WPPa قیمت محصول و هزینه های صرف شده در نظر گرفته نمی شود و شاخص WPEa نیز نه تنها تحت تاثیر تورم و سیاست تنظیم بازار قرار می گیرد، بلکه اثر خاک و اقلیم، در مقدار آن دخالت داده نمی شود. شاخص های WPGPو WPGe هم به دلیل تفاوت در ماهیت عملکرد گیاهان مختلف، ارزیابی دقیقی از بهره وری آب گیاهان ارائه نمی دهد. معرفی شاخصی که معایب مذکور را نداشته باشد، ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش شاخص بهره وری نسبی اقتصادی آب معرفی، و برای هر یک از عوامل موثر بر تولیدات کشاورزی شامل خاک، گیاه، اقلیم، مدیریت آبیاری و تورم ارزیابی و با شاخص های WPPa، KWPp WPEa، WPGP و WPGe مقایسه شد. نتایج نشان داد که شاخص بهره وری نسبی اقتصادی آب، بر خلاف سایر شاخص ها، متناسب با توان تولید خاک و اقلیم منطقه و هر نوع مدیریت به زراعی و بدون اثرپذیری از ماهیت متفاوت عملکرد گیاهان زراعی، تورم (اقتصاد)، بهره وری آب را در گیاهان مختلف ارزیابی می-کند. چون در شاخص KWPe، بهره وری آب هر گیاه، بر اساس شرایط پتانسیل برآورد می شود لذا با این شاخص می توان بهره وری گیاهان مختلف در مناطق مختلف را با هم مقایسه کرد. به طوری که شاخص WPGe میانگین بهره وری آب برای گندم و جو در خاک های مختلف را مساوی ( toman/m۳۳۹۷۳) برآورد نمود ولی شاخص KWPe در همین شرایط، بهره وری آب گندم و جو را به ترتیب ۶۷/۰ و ۳۳/۰ برآورد نمود. همچنین شاخص KWPp بهره وری آب گندم و ذرت را برابر ۴۲/۰ تخمین زد، در حالی که شاخص KWPe به دلیل بالا بودن قیمت ذرت نسبت به گندم، برای این دو محصول به ترتیب مقادیر ۳۶/۰ و ۴/۰ را برآورد نمود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسین جعفری
سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات خاک و آب، بخش آبیاری و فیزیک خاک، کرج، ایران
فریبرز عباسی*
سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، بخش آبیاری و زهکشی، کرج، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :