شناسایی ارقام پایدار و متحمل به تنش خشکی گیاه سویا با استفاده از تجزیه و تحلیل AMMI و GGE biplot
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 58
فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-15-47_019
تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1402
چکیده مقاله:
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: پایداری و عملکرد بالا ژنوتیپ سویا عامل مهمی برای توسعه بلند مدت و امنیت غذایی است. بروز تنش های مختلف از جمله تنش خشکی می تواند خسارات بالایی را در تولید و تامین این محصول ایجاد نماید. این عامل موجب توجه گسترده محققان به ارزیابی ژنوتیپ های پایدار و متحمل به تنش خشکی در محیط های مختلف جهت معرفی بهترین رقم شده است.
مواد و روش ها: اثرات متقابل G × E و ثبات عملکرد در ۱۲ ژنوتیپ سویا در چهار محیط مختلف شمال ایران در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هر محیط انجام شد. طی برداشت های متعدد، صفات اجزای عملکرد مانند ارتفاع گیاه، تعداد غلاف، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و میزان پروتئین دانه در سال های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون های پایداری برای پارامترهای پایداری چند متغیره بر اساس تحلیل AMMI و GGE biplot انجام شد.
یافته ها: در بین ارقام مورد بررسی رقم ساری از بیشترین عملکرد در هر سه منطقه مورد بررسی برخوردار بود و رقم هیل کمترین مقدار عملکرد را در بین ارقام به خود اختصاص داد. رقم ساری در دو محیط قراخیل و کاپیک و ارقام تپور و SBA۲ به منطقه بایع کلا نسبت به بقیه ارقام سازگاری بیشتری داشتند. ارقام ساری، تپور، کاسپین و SBA۳ در این محدوده (بایع کلا) واقع شدند. و ارقام تلار، نکادر، SBA۲ و SBA۴ در محدوده دو شاخص TOL و SSI قرار گرفتند این ارقام نیز به عنوان ارقام حساس به خشکی شناسایی شدند.
نتیجه گیری: رقم ساری علاوه بر پایداری عملکرد در دو منطقه به تنش خشکی نیز متحمل بود و نسبت بقیه ارقام مورد مطالعه عملکرد بالاتری داشت. این رقم دارای ژن های تحمل خشکی و بهترین والد برای انتقال این ژن ها میباشد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای ارقام هیل و SBA۲ دورترین فاصله را با SBA۶ داشتند. بهترین والدین برای بهبود نسل در تلاقی برای ایجاد جمعیت متنوع در پی تولید ارقام یا ژنوتیپ هایی برتر هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مرتضی مس شناس
Department of Plant Breeding, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
حمید نجفی زرینی
Department of Plant Breeding, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
ولی الله رامئه
Research and Education Center of Agriculture and Natural Resources of Mazandaran Province, Organization of Research, Education and Promotion of Agriculture
غلامعلی رنجبر
Department of Plant Breeding, Sari University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :