تاملی در شرطیت انحصار ملکیت به دو نفر در اثبات حق شفعه از منظر فقه امامیه و مذاهب اهل سنت

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 57

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MADA-15-28_004

تاریخ نمایه سازی: 5 دی 1402

چکیده مقاله:

یکی از شروطی که فقیهان در اعمال حق شفعه بیان کرده اند، انحصار ملکیت به دو نفر شریک است و در صورتی که شرکاء بیشتر از دو نفر باشند، اعمال این حق با تردید روبه رو شده است. مسئله پژوهش آن است که دیدگاه ها در مورد مستندات قول مشهور درباره انحصار مالکیت شیء مورد شراکت به دو شریک در ایجاد حق شفعه با نقد جدی روبه رو است و با توجه به روایات مصرحه در شکستن این انحصار و مناط اصلی حق شفعه یعنی نفی ضرر، دیدگاه مخالف مشهور تقویت می گردد. هدف از این نوشتار، نقد انحصار مالکیت شیء مورد شراکت به دو شریک برای اثبات حق شفعه می باشد و اخذ به شفعه از اسباب تملک در قانون مدنی است که در ماده ۱۴۰ آن، مورد تاکید قرار گرفته است. دستاورد اصلی این پژوهش که بر اساس روش تحلیلی توصیفی به موضوع پرداخته است، آن است که بر اساس مبانی و ادله روایی و فقهی و تعلیل وارده در روایات، در فلسفه جعل حق شفعه، حق شفعه عمومیت داشته و در جایی که بیشتر از دو نفر شریک وجود دارد نیز این حق ثابت است.

کلیدواژه ها:

اخذ به شفعه ، شرکاء ، انحصار مالکیت ، لاضرر ، ماده ۸۰۸ قانون مدنی

نویسندگان

عبداله بهمن پوری

دانشیار گروه الهیات دانشگاه یاسوج

ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی

دانشیار گروه آموزش الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

سید صدر الله صمدی

کارشناس ارشد الهیات دانشگاه یاسوج

فاطمه قدرتی

دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه حضرت معصومه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اباش، احمد، الاحکام العامه للشفعه فی قواعد الفقه الاسلامی و ...
  • ابن جنید اسکافی، محمد بن احمد کاتب، مجموعه فتاوی ابن ...
  • ابن حزم اندلسی، ابومحمد علی بن احمد بن سعید، المحلی ...
  • ابن حنبل شیبانی، ابوعبدالله احمد بن محمد، مسند الامام احمد ...
  • ابن داود حلی، تقی الدین حسن بن علی، کتاب الرجال، ...
  • ابن رشد حفید، ابوولید محمد بن احمد بن محمد بن ...
  • ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، معالم العلماء فی ...
  • ابن فهد حلی، جمال الدین احمد بن محمد اسدی، المهذب ...
  • ابن قدامه مقدسی، موفق الدین عبدالله بن احمد بن محمد، ...
  • امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، تهران، کتاب فروشی اسلامیه، ۱۳۸۱ ش ...
  • انصاری، مرتضی بن محمدامین، کتاب المکاسب، قم، مجمع الفکر الاسلامی، ...
  • اهتمام، احمد، وسائل العباد فی یوم التناد، قم، پژوهش های ...
  • ایروانی، باقر، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی، قم، المرکز العالمی ...
  • نقد نگره تضعیف محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین [مقاله ژورنالی]
  • باز لبنانی، سلیم رستم، شرح المجله، بیروت، دار احیاء التراث ...
  • باقری راد، ابوالفضل، حقوق مدنی (شفعه، وصیت، ارث)، تهران، آریاداد، ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد بن ابراهیم، الحدائق الناضره فی احکام ...
  • برزی، ودود، درس هایی از حقوق مدنی (شفعه)، تهران، مجد، ...
  • بهبهانی، سیدعلی، الفوائد العلیه، القواعد الکلیه، چاپ دوم، اهواز، کتابخانه ...
  • جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، الروضه البهیه ...
  • جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی ، رسائل ...
  • جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی ، مسالک ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، کتابخانه گنج دانش، ۱۳۹۱ ...
  • جناتی، محمدابراهیم، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران، کیهان، ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، تاج اللغه و صحاح العربیه، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حسینی تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، قم، مٶسسه آل ...
  • حسینی روحانی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق‰، قم، آیین دانش، ۱۴۳۵ ق ...
  • حسینی عاملی، سیدمحمدجواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • خوانساری، سیداحمد بن یوسف، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ...
  • ره پیک، حسن، حقوق مدنی (اخذ به شفعه)، تهران، خرسندی، ...
  • سید مرتضی علم الهدی، علی بن حسین موسوی، الانتصار فی ...
  • سیوری حلی (فاضل مقداد)، جمال الدین مقداد بن عبدالله، التنقیح ...
  • صدر، سیدمحمد، ما وراء الفقه، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۳۰ ق ...
  • صدر، سیدمحمدباقر، موسوعه الامام الشهید السید محمدباقر الصدر، قم، دار ...
  • صدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن ...
  • صفایی، سیدحسین، و هادی شعبانی کندسری، حقوق مدنی (وصیت، ارث، ...
  • طباطبایی حکیم، سیدمحسن، منهاج الصالحین، حاشیه سیدمحمدباقر صدر، بیروت، دار ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن ، الفهرست، نجف، المکتبه الرضویه، ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن ، النهایه فی مجرد الفقه ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن ، تهذیب الاحکام فی شرح ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن ، رجال الطوسی، تحقیق جواد ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن ، کتاب الخلاف، قم، دفتر ...
  • عاملی، جمال الدین حسن بن زین الدین، معالم الدین و ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • نقد و بررسی مبانی فقهی ماده 808 قانون مدنی (اختصاص حق شفعه به اموال غیرمنقول) [مقاله ژورنالی]
  • فیض، علیرضا، و علی بهرامی نژاد، «بررسی حجیت شهرت فتوایی ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، کتاب الوافی، اصفهان، کتابخانه ...
  • کاشف الغطاء، محمدحسین بن علی بن محمدرضا، تحریر المجله، قم، ...
  • کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفه الرجال المعروف برجال الکشی، ...
  • کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ...
  • مالک بن انس اصبحی، المدونه الکبری، بیروت، دار الکتب العلمیه، ...
  • مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی احوال الرجال، قم، مٶسسه آل ...
  • مجلسی اول، محمدتقی، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، ...
  • مجلسی دوم، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار الجامعه لدرر اخبار ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن، المختصر النافع ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن ، المعتبر ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن ، نکت ...
  • محقق داماد، سیدمصطفی، ایقاع اخذ به شفعه، تهران، مرکز نشر ...
  • مدرسی یزدی، سیدعباس، نموذج فی الفقه الجعفری، قم، مکتبه الداوری، ...
  • مزنی، ابوابراهیم اسماعیل بن یحیی بن اسماعیل، مختصر المزنی فی ...
  • مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، قم، اسماعیلیان، ۱۳۷۵ ش ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، قم، مدرسه الامام علی بن ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله، الرسائل، قم، اسماعیلیان، ۱۴۱۰ ق ...
  • موسوی خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بی جا، بی نا، ...
  • موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی، جامع الاحکام الشرعیه، قم، موسسه المنار، بی ...
  • موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی ، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و ...
  • موسوی، سیداحمد، شفعه و وصیت در حقوق مدنی ایران و ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن، قوانین الاصول، تهران، مکتبه العلمیه ...
  • نجاشی، ابوالعباس احمد بن علی بن احمد بن عباس، رجال ...
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • نووی، ابوزکریا محیی الدین بن شرف، المجموع شرح المهذب، بیروت، ...
  • نمایش کامل مراجع