ارزیابی تاب آوری مناطق شهری با تاکید بر توزیع فضایی بیمارستان ها با استفاده از GlS (نمونه موردی: محلهنوغان مشهد)

با توجه به تراکم جمعیت در مشهد به عنوان پایتخت مذهبی کشور، حساسیت کاربری بیمارستان و نقش تاثیر گذار آن در تامین سلامت افراد جامعه، اهمیت جانمایی فضایی کاربری بیمارستان، یکی از اولویت های برنامه ریزی و طراحی شهری به شمار می رود. محدوده مرکزی شهر مشهد که شامل محله نوغان است، یکی از پر جمعیت ترین، وسیع ترین، مهاجرپذیرترین و از پر ساخت و سازترین محلات شهر مشهد شناخته شده است که از نظر دسترسی به بیمارستان مورد توجه قرار دارد. تاب آوری محیط های شهری با تحلیل اصولی سیستم های توزیع فضایی بیمارستان ها حاصل می شود. بنابراین نیاز مبرم به توزیع بهینه بیمارستان ها و تحلیل صحیح آنها در جهت کاهش میزان آسیب پذیری مناطق شهری در زمان بحران در کشورما به شدت احساس می شود. میتوان از طریق راهبردها، سیاست ها و قوانین، شهرها را به محیطی تاب آور در برابر بحران ها تبدیل کرد. هدف از این تحقیق بررسی نحوه ی توزیع فضایی بیمارستان ها در شهر مشهد به خصوص محله نوغان می باشد که با استفاده از روش های تحلیلی و استفاده از دستورات جی آی اسی مانند تعیین همسایگی ها با استفاده از دستور THIESSEN و تراکم ها (DENSITY) و همچنین مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به جمع آوری اطلاعات پرداخته و شاخص های موثر از طریق نرم افزار جی آی اس استخراج شده است و در نهایت به تجزیه و تحلیل لایه ها پرداخته شده است. در نتیجه تاثیر توزیع فضایی بیمارستان ها بر میزان آسیب پذیری مناطق شهری در حالت تاب آوری، بررسی شد. برهمین اساس، متراکم ترین محدوده از نظر جانمایی بیمارستان ها محدوده مرکزی شهر مشهد می باشد که باتوجه به تراکم بالای خدمات و فعالیت و همچنین جمعیت زیاد، این ناحیه را به آسیب پذیرترین قسمت شهر تبدیل کرده است. در این تحقیق پیشنهاد می شود تا در جهت افزایش تاب آوری محدوده، بیمارستان های شهر به جای الگوی پراکنده، الگوی خوشه ای فضایی داشته باشند و به صورت یکنواخت توزیع شوند، در این صورت آسیب پذیری محله نوغان کمتر می شود و در هنگام بروز بحران، خدمات رسانی به این محله بهتر انجام میشود.