رابطه علم و دین از منظر علامه حسن زاده آملی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRMT-56-1_009

تاریخ نمایه سازی: 28 دی 1402

چکیده مقاله:

نزاع میان علم و دین، در مغرب زمین، و مخصوصا بعد از رنسانس، ریشه دارد که تدریجا در مشرق زمین نیز گسترش یافت و مورد توجه عالمان مسلمان قرار گرفت. در همین راستا، علامه حسن زاده آملی با تکیه بر سنت جامع تفکر اسلامی، به تبیین رابطه این دو پرداخته است، که تحقیق پیش رو در مقام تبیین و بررسی آن، در نهایت به این نتایج دست یافته است: علامه حسن زاده در تعریف علم، با اصالت دادن به حیث کاشفیت علم، تقلیل آن را به علوم تجربی ناصواب می‎دانند. وی در تعریف دین نیز با دین حق دانستن اسلام، دین را به معنای جعل تشریعی الهی مبتنی بر اسرار تکوینی آفرینش، در جهت سعادت ابدی انسان دانسته‎اند و نهایتا در تبیین رابطه میان علم و دین، نظریه معاضدت را، چه در حیطه علوم تجربی، چه ریاضی و چه فلسفی و عرفانی، ارائه نموده‎اند.

کلیدواژه ها:

علم ، دین ، رابطه علم و دین ، علامه حسن زاده ، معاضدت

نویسندگان

احمد ملکی

مدرس سطح عالی، حوزه علمیه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعقرآن کریمابراهیمی دینانی، غلامحسین؛ ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام؛ ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی؛ الخصال؛ قم؛ جامعه مدرسین؛ ۱۳۶۲ ...
  • ابن تیمیه، احمدبن عبد الحلیم؛ الرد علی المنطقیین؛ لبنان؛ دار ...
  • ابن رشد اندلسی، محمدبن احمد؛ فصل المقال؛ بیروت؛ دار المشرق؛ ...
  • ابن رشد، محمدبن احمد؛ تهافت التهافت؛ بیروت؛ دار الفکر اللبنانی؛ ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ الاشارات و التنبیهات؛ قم؛ ب‍وس‍ت‍ان ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ الالهیات من کتاب الشفاء؛ قم؛ ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ التعلیقات؛ قم؛ بوستان کتاب؛ ۱۳۷۹ ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ رساله الحدود؛ بیروت؛ دار المناهل؛ ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله؛ رسائل الشیخ الرئیس؛ قم؛ بیدار؛ ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی؛ فرج المهوم؛ قم؛ دار الذخائر؛ ...
  • ابن عربی، محیی الدین؛ الفتوحات المکیه؛ بیروت؛ دار احیاء التراث ...
  • ابن عربی، محیی الدین؛ تفسیر؛ بیروت؛ دار احیاء التراث العربی؛ ...
  • ابن کمونه، سعد بن منصور؛ الجدید فی الحکمه؛ بغداد؛ وزاره ...
  • اخوان الصفاء، رسائل؛ بیروت؛ دار بیروت للطباعه و النشر؛ ۱۹۹۹م ...
  • اعرافی، علی رضا؛ بررسی فقهی فلسفه آموزی و فلسفه ورزی؛ ...
  • برقی، احمد بن محمد بن خالد؛ المحاسن؛ قم؛ دار الکتب ...
  • تلمسانی، سلیمان بن علی؛ شرح منازل السائرین؛ قم؛ انتشارات بیدار؛ ...
  • جاسم، بکار محمود حاج؛ الاثر الفلسفی فی التفسیر؛ دمشق؛ دار ...
  • جعفری، محمد تقی؛ فلسفه دین؛ با اهتمام علی نصری و ...
  • جنیدبغدادی، ابو القاسم بن محمد النهاوندی؛ رسائل الجنید؛ دمشق؛ دار ...
  • جواد آملی، عبد الله؛ معرفت شناسی در قرآن: تفسیر موضوعی ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم؛ قم: اسراء؛ ۱۳۸۸ ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ سر مقاله؛ قم؛ فصلنامه اسرا؛ ۱۳۸۹ ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ تبیین براهین اثبات وجود خدا؛ قم؛ اسراء؛ ...
  • جوادی آملی، عبدالله؛ منزلت عقل در هندسه معرفت دینی؛ اسراء؛ ...
  • جهامی، جیرار؛ موسوعه مصطلحات ابن رشد الفیلسوف؛ بیروت؛ مکتبه لبنان؛ ...
  • جهامی، جیرار؛ موسوعه مصطلحات الفلسفه عند العرب؛ بیروت؛ مکتبه لبنان؛۱۹۹۸م ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ نصوص الحکم بر فصوص الحکم؛ تهران؛ ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ دروس معرفت نفس؛ قم؛ ال‍ف . ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ اتحاد عاقل به معقول؛ قم؛ بوستان ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ دروس شرح اشارات و تنبیهات؛ قم؛ ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ سرح العیون فی شرح العیون؛ قم؛ ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ شرح فارسی الاسفار الاربعه؛ قم؛ بوستان ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ الهی نامه؛ تهران؛ مرکز نشر فرهنگی ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ قرآن و عرفان و برهان از ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ کلمه علیا در توقیفیت اسماء؛ قم؛ ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ ممد الهمم در شرح فصوص الحکم؛ ...
  • حسن زاده آملی، حسن؛ هزار و یک نکته؛ تهران؛ مرکز ...
  • حسن زاده آملی؛ حسن؛ هزار و یک کلمه؛ قم؛ بوستان ...
  • حسین زاده، محمد؛ پژوهشی تطبیقی در معرفت شناسی؛ قم؛ موسسه ...
  • خسروپناه، عبد الحسین؛ چیستی و گستره علم دینی از منظر ...
  • انصاری، خواجه عبدالله؛ منازل السائرین؛ تهران؛ دار العلم؛ ۱۴۱۷ق ...
  • دیلمی، قطب الدین محمد؛ محبوب القلوب؛ تهران؛ آینه میراث؛ ۱۳۷۸ ...
  • دیلمی، حسن بن محمد؛ ارشاد القلوب الی الصواب؛ قم؛ ۱۴۱۲ق ...
  • زنوزی، عبدالله بن بیرمقلی باباخان؛ بدایع الحکم؛ تهران؛ الزهراء؛ ۱۳۷۶ ...
  • زنوزی، عبدالله بن بیرمقلی باباخان؛ لمعات الهیه؛ تهران؛ موسسه مطالعات ...
  • سهروردی، یحیی بن حبش؛ حکمه الاشراق؛ تهران؛ موسسه مطالعات و ...
  • سهروردی، یحیی بن حبش؛ مجموعه مصنفات شیخ اشراق؛ تهران؛ پژوهشگاه ...
  • شهرزوری، محمد بن محمد؛ رسائل الشجره الالهیه؛ تهران؛ موسسه پژوهشی ...
  • شیخ حر عاملی، محمد بن حسن؛ وسائل الشیعه؛ قم؛آل البیت؛ ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ الحکمه المتعالیه؛ بیروت؛ دار الاحیاء ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ المشاعر؛ تهران؛ طهوری؛ ۱۳۶۳ ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ تفسیر قرآن الکریم؛ قم؛ بیدار؛ ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ شرح اصول کافی؛ تهران؛ موسسه ...
  • صدر الدین شیرازی، محمد بن ابراهیم؛ شرح و تعلیقه بر ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم؛ مفاتیح الغیب؛ تهران؛ موسسه مطالعات و ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ نهایه الحکمه؛ قم؛ موسسه امام خمینی؛ ۱۳۹۰ ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ بدایه الحکمه؛ قم؛ جامعه مدرسین؛ ۱۴۳۰ق ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ الانسان و العقیده؛ قم؛ باقیات؛ ۱۴۲۸ق ...
  • طوسی، محمد بن الحسن؛ الامالی؛ قم؛ دار الثقافه؛ ۱۴۱۴ق ...
  • عبدالرزاق، مصطفی؛ تمهید لتاریخ الفلسفه الاسلامیه؛ قاهره؛ لجنه التالیف؛ ۱۳۸۶ق ...
  • عین القضات همدانی، عبد الله بن محمد؛ شکوی الغریب؛ پاریس؛ ...
  • غزالی، محمد بن محمد؛ تهافت الفلاسفه؛ قاهره؛ دار المعارف؛ ۱۳۹۲ق ...
  • فارابی، محمد بن محمد؛ الجمع بین رایی الحکیمین؛ تهران؛ مکتبه ...
  • فارابی، محمد بن محمد؛ تحصیل السعاده؛ حیدرآباد؛ بی نا؛ بی‎تا ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر؛ المباحث المشرقیه؛ بیروت؛ دار الکتاب ...
  • قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود؛ دره التاج؛ تهران؛ حکمت؛ ...
  • گلشنی، مهدی؛ رابطه علم و دین از منظر چهار حکیم ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ نظریه سیاسی اسلام؛ قم؛ موسسه امام خمینی ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ پیش نیاز های مدیریت اسلامی؛ قم؛ موسسه ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ رابطه علم و دین؛ تحقیق و نگارش ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی؛ آموزش فلسفه؛ تهران؛ سازمان تبلیغات اسلامی؛ ۱۳۷۷ ...
  • مصباح یزدی، مجتبی؛ و عبدالله محمدی؛ معرفت شناسی؛ قم؛ موسسه ...
  • مطهری، مرتضی؛ خدا در زندگی انسان؛ مجموعه آثار؛ قم؛ صدرا؛ ...
  • مطهری، مرتضی؛ عرفان حافظ؛ مجموعه آثار؛ قم؛ صدرا؛ ۱۳۹۰ ...
  • معلمی، حسن؛ تاریخ فلسفه اسلامی؛ قم؛ مرکز جهانی علوم اسلامی؛ ...
  • میرداماد، محمد باقر بن محمد؛ تقویم الایمان؛ تهران؛ میراث مکتوب؛ ...
  • میرداماد، محمد بن باقر؛ قبسات؛ تهران؛ دانشگاه تهران؛ ۱۳۷۴ ...
  • نراقی، مهدی ابن ابی ذر؛ شرح الالهیات من کتاب الشفاء؛ ...
  • نصیر الدین طوسی، محمد بن محمد؛ اجوبه المسائل النصیریه؛ تهران؛ ...
  • نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد؛ اساس الاقتباس؛ تهران؛ نشر مرکز؛ ...
  • نمایش کامل مراجع