علم بالقوه نزد ابن سینا

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 53

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JITP-50-1_004

تاریخ نمایه سازی: 29 دی 1402

چکیده مقاله:

ارسطو با ابداع تمایز بالقوه و بالفعل به حل تناقض­های فلسفه­های پیش از خود پرداخت. ابن­سینا برای حل مسائلی در معرفت­شناسی، از این تمایز استفاده می کند و از اصطلاح علم بالقوه بهره می برد که مصادیق آن در فلسفه او قابل استخراج است: علم به نتیجه مستتر در مقدمات، علم به برخی قوانین منطق، علم به مقومات ماهیت، علم به بدیهیات، علم به تعقل و خودآگاهی. مصادیق علم بالقوه در دو نکته مشترک هستند. نخست این که آن­ها را درون خود داریم و برای بالفعل کردن آن­ها التفات ذهنی یا التفات ذهنی همراه با تامل کفایت می­کند؛ و دوم این که همه آن­ها لوازم نهفته در یک علم کلی هستند. علم بالقوه حقیقتی تشکیکی است زیرا علم به تعقل و خودآگاهی برای آن که بالفعل شود فقط به التفات نیاز دارد و به همین سبب از بقیه موارد علم بالقوه، بالفعل­تر است.

نویسندگان

رضا اکبری

استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)

فاطمه شاهین فر

دانشجوی دکتری رشته فلسفه اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس.

محمد سعیدی مهر

استاد گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه تربیت مدرس.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • . ابن­سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۸۲). اشارات و تنبیهات. ترجمه ...
  • (۱۳۶۴). النجاه من الغرق فی بحر الضلالات، تحقیق: محمدتقی دانش ...
  • (۱۳۶۳). الالهیات الشفاء، تحقیق: الاب قنواتی و سعید زاید. بی ...
  • (۱۴۰۴ق).التعلیقات، تحقیق: عبدالرحمن بدوی. قم، مکتبه الاعلام الاسلامی ...
  • (۱۹۶۴). الشفاء، المنطق: القیاس. تحقیق: سعید زاید. القاهره، الهئیه العامه ...
  • (۱۹۵۶). الشفاء، المنطق: البرهان. تحقیق: ابو العلا عفیفی. القاهره، الهئیه ...
  • (۱۹۵۲). الشفاء، المنطق: المدخل. تحقیق: الاب قنواتی. القاهره، الهئیه العامه ...
  • ارسطو (۱۳۹۰). منطق (ارگانون)، مترجم: میرشمس الدین ادیب سلطانی. تهران، ...
  • افلاطون (۱۳۶۷). تئتتوس: دوره آثار افلاطون، ترجمه: محمدحسن لطفی. تهران، شرکت ...
  • بلک، دبورال (۱۳۸۶). «ابژه کسب یقین»، مترجم: مرضیه سلیمانی، اطلاعات ...
  • مصباح، محمد تقی(۱۳۸۶). شرح برهان شفاء، تحقیق و نگارش: محسن ...
  • نوعی، ابراهیم (۱۳۸۶). «دوری بودن شکل نخست قیاس در کلام ...
  • . Chomsky, N. (۱۹۶۵). Aspects of the Theory of Syntax.Cambridge, ...
  • . Dennett, D. C. (۱۹۷۸) Brainstorms. Cambridge, MA, MIT Press ...
  • . Dienes Z., Perner J. (۱۹۹۹). ‘A theory of implicit ...
  • . Fodor, J. (۱۹۷۵).The Language of Thought.Harvard University Press ...
  • . Kirsh, D. (۲۰۰۹) ‘Knowledge, Implicit vs Explicit’. In T. ...
  • Polanyi, M. (۱۹۶۷). The Tacit Dimension.London, Routledge and Kegan Paul ...
  • نمایش کامل مراجع