مخاطرات محیط زیستی فراروی دانش بومی ماسه زارهای بیابانی
محل انتشار: نشریه طبیعت ایران، دوره: 4، شماره: 2
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 30
فایل این مقاله در 6 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IRNAT-4-2_003
تاریخ نمایه سازی: 29 دی 1402
چکیده مقاله:
ماسه زارهای بیابانی یکی از شکل های ژئومورفولوژی غالب گستره نواحی گرم و خشک بیابانی به شمار می آید که به واسطه ساختار عوامل تشکیل دهنده این رخساره، از شرایط ادافیکی خاصی برخوردار می باشند. وجود خاک های ماسه ای با نفوذپذیری بسیار زیاد و حساس در برابر فرسایش بادی، حاکمیت طوفان شن، فقر مواد غذایی خاک، کمبود رطوبت نسبی، فراوانی انرژی نورانی خورشید، نقصان نزولات جوی و خشکی مفرط هوا، از جمله ویژگی های برجسته ماسه زارهای بیابانی می باشد که استقرار گیاهان شن دوست را محدود ساخته و تنوع و تراکم پوشش گیاهی نیز پائین می باشد. (بتولی و شاهمرادی، ۱۳۹۱). اراضی ماسه ای که به بیابان های ماسه ای یا« ارگ» موسوم است از عوارض مهم در مناطق بیابانی می باشند. این نوع بیابان ها در نتیجه فرسایش شدید سایر مناطق و حمل ماسه و انباشته شدن آن حاصل می شوند و در صورت تداوم وزش باد و طوفان در این مناطق، تپه های ماسه ای جدید دائما تشکیل می گردند (احمدی، ۱۳۸۷). مناطق خشک و بیابانی یکی از اکوسیستم های بسیار حساس موجود در طبیعت می باشد که به واسطه عوامل محدودکننده متنوع حاکم بر این مناطق، باعث ایجاد شرایط خاص زیست محیطی شده و نتیجتا" تنوع گیاهی آن بسیار محدود می شود (کردوانی، ۱۳۷۴). بیش از چهل و شش هزار کیلومتر مربع از اراضی بیابانی کشور را پهنه های ماسه ای تشکیل می دهد (عباسی، ۱۳۹۲). اگرچه در بخشی از گستره ماسه زارهای بیابانی به لحاظ استقرار گیاهان ماسه دوست، امروزه به عنوان تپه های شنی پوشیده از گیاه تلقی شده و جزء اراضی ماسه ا ی تثبیت شده قرار می گیرند، با وجود این در بخش قابل توجهی از پهنه های شنی که بدون پوشش گیاهی بوده و به لحاظ حاکمیت باد و سیطره انواع استرس های محیطی، جزء تپه های ماسه ای فعال و روان قرار داشته و هر ساله با جابجائی خود مشکلات فراوانی را برای جاده ها، اراضی کشاورزی، شهرها و تاسیسات وارد می آورند و پیوسته نیز در حال پیشروی هستند (بتولی، ۱۳۸۱)...
نویسندگان
حسین بتولی
دانشیار پژوهش، باغ گیاه شناسی کاشان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :