جایگاه حفاظتی گونه انحصاری ارونه یزدی (Hymenocrater yazdianus Rech. f.) در ایران

گونه Hymenocrater yazdianus Rech. f.گیاهی چندساله از تیره نعنا است. این گونه انحصاری ایران (استان یزد) و در جنوب و غرب استان در مناطق کوهستانی با شیب تند پراکنش دارد. جایگاه حفاظتی این گونه بر اساس شیوه نامه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و اندازه جمعیت تعیین شد. سطح تحت اشغال گونه Hymenocrater yazdianus  با اندازه گیری میدانی در رویشگاه های آن، ۰۰۱۲۲۵/۰ کیلومترمربع و میزان حضور گونه در محدوده انتشار آن، ۸/۱۶۲ کیلومترمربع برآورد شد. بنابراین بر اساس نتایج این مطالعه، گونه Hymenocrater yazdianus در طبقه در بحران انقراض قرار می گیرد. مشاهدات صحرایی نشان داد فقدان مدیریت و بهره برداری نامناسب مانند رعایت نشدن فصل چرا و تخریب رویشگاه از عوامل اصلی تهدید کننده این گونه کمیاب به شمار می روند. با توجه به اهمیت حفظ گونه های انحصاری و در بحران انقراض، اعلام رویشگاه حفاظت شده در محدوده حضور گونه، جمع آوری بذر گیاه و نگهداری در بانک ژن منابع طبیعی و پژوهش در زمینه احیای گونه در رویشگاه اصلی یا کاشت آن در باغ های گیاه شناسی ضروری به نظر می رسد.