بررسی علل تشدید حاشیه نشینی در تبریز از منظر عوامل برنامه ریزی ناحیه ای
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 47
نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_KJUSG-10-2_001
تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1402
چکیده مقاله:
مقدمه: تکوین و تشدید حاشیه نشینی در پیرامون شهرها تحت تاثیر روابط نابرابر سیاسی- اقتصادی در سطح جهانی، ضعف برنامه های ملی در سطح میانی و برنامه ریزی شهری در سطح خرد شکل گرفته و در این راستا شهر تبریز نیز همانند سایر شهرهای بزرگ ایران، خیل عظیمی از جمعیت حوزه های روستایی و شهرهای کم جمعیت را به سوی خود کشانده و زمینه ساز افزایش میزان حاشیه نشینی شده است و مهمترین هدف از پژوهش حاضر بررسی علل و عوامل تشدید حاشیهنشینی در شهر از منظر عوامل برنامه ریزی ناحیه ای است. داده و روش: تحقیق حاضر، از دیدگاه ماهیت روش، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری، ساکنان مناطق حاشیه نشین کلانشهر تبریز (مناطق قربانی، سیلاب، حیدرآباد، مارالان، ساریزمی، آخمه قیه، آخر طالقانی، قسمتهای از لاله، محله ی غازانداغی و پاتوق) می باشند. این مناطق طبق سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵ دارای ۳۰۹۵۸۱ نفر جمعیت بوده و با استفاده از فرمول کوکران ۳۸۴ نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. افرادی به عنوان نمونه انتخاب گردید که اطلاعات کافی در این زمینه داشتند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات نیز از آمارهای توصیفی و استنباطی (تی تک نمونه ای، کندال، تحلیل عاملی و تکنیک معادلات ساختاری) استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصله نشان میدهد، مهمترین عوامل موثر در تشدید و گسترش حاشیه نشینی در کلانشهر تبریز عبارتند از؛ ۱) مدیریت و برنامه ریزی و سیاست گذاری و فناوری، ۲) جاذبه های اقتصادی، رشد جمعیت و بروز مخاطرات محیطی، ۳) نابرابری درآمدی و دسترسی به شغل و امکانات، ۴) دافعه های اقتصادی محل سکونت مبدا و اختلافات قومی، ۵) دافعههای اجتماعی فرهنگی محل سکونت قبلی، ۶) رشد جمعیت روستا و میل به مهاجرت و ۷) یافتن شغل و مسکن. در این میان عامل های اول و دوم به ترتیب با مقدار ویژه ۶۰/۵ و ۴۵/۵ از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. در این میان عامل های اول (عامل مدیریت و برنامه ریزی و سیاستگذاری و فناوری) و دوم (عامل جاذبه های اقتصادی، رشد جمعیت و بروز مخاطرات محیط) به ترتیب با مقدار ویژه ۶۰/۵ و ۴۵/۵ از اهمیت ویژهای برخوردار هستند و عامل هفتم نیز با مقدار ویژه ۵۱/۱ از کمترین اهمیت برخوردار میباشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر، نشاندهنده تاثیر عوامل مختلف بر تکوین و تشدید حاشیه نشینی است که در این رابطه باید عوامل و فاکتورهای کمی و کیفی را در تشدید و گسترش حاشیه نشینی در کلانشهرها لحاظ کرد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابوالفضل قنبری
استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
اسدالله حجازی
دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
بهنام احمدی
دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :