ضرورت بازنگری در تصحیح روایت قهوه خانه ای حمزه نامه موسوم به «افسانه قهوه خانه»

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 31

فایل این مقاله در 41 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLL-26-54_001

تاریخ نمایه سازی: 17 اسفند 1402

چکیده مقاله:

یکی از محبوب ترین قصه های بلند عامیانه فارسی، قصه امیرحمزه است که طی قرون متمادی، تحریرهای گوناگونی از آن به زبان های عربی، فارسی، هندی، اردو، ترکی و کردی صورت پذیرفته است. از این قصه، تحریرها و نسخ متعددی به زبان فارسی در دست است که بعضا ناقصند و سرانجام قصه، نامشخص. ظاهرا یکی از متاخرترین این نسخ، نسخه ای است که توسط کاتبی کم سواد اما خوش ذوق به نام مشهدی باقر بازاری در شعبان ۱۲۳۹ ق کتابت شده و اخیرا به همت معصومه طالبی، تصحیح و با عنوان «افسانه قهوه خانه» به چاپ رسیده است. با وجود تلاش های مصحح، ایراداتی چند، بر تصحیح این کتاب وارد است که نگارنده در این مقاله، ضرورت بازنگری در آن را یادآور می شود. از آنجا که نسخه مورد استفاده مصحح، نسخه ای یگانه بوده است، از این روی، به علت نبود نسخه ای دیگر از اثر، نگارنده این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از مواردی چون: ویژگی های سبک شناسانه، منابع نقالی، منابع همعصر با نسخه مورد نظر، دیوان های اشعاری که کاتب در اثر خود از آن ها استفاده کرده است و حتی اشاراتی که در خود کتاب به برخی مسائل شده است، پیشنهادهایی را برای بازنگری در بخش هایی از تصحیح و تعلیق افسانه قهوه خانه ارائه می دهد. نتیجه این پژوهش، علاوه بر نمایاندن ضبط درست برخی واژگان، جملات و ابیات، شامل ضرورت و لزوم افزودن سرنویس در متن، حذف اغلاط فراوان املایی که در پانویس آمده است، عدم تغییر بعضی واژگان نسخه اساس، معنی کردن واژگان دشوار و غریب و اضافه کردن فهرست نمایه ها در انتهای کتاب نیز می شود .

نویسندگان

بهزاد اتونی

گروه زبان و ادبیات فارسی- دانشکده علوم انسانی- دانشگاه آیت الله بروجردی- بروجرد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • فهرست منابعالف.منابع فارسیاتونی، بهزاد. (۱۴۰۰). «پیشنهادهایی درباره تصحیح منظومه شاهنامه ...
  • انصاف پور، غلامرضا. (۱۳۵۳). تاریخ و فرهنگ زورخانه. تهران: انتشارات ...
  • امیر حمزه صاحبقران. (۱۳۹۴). تهران: ققنوس ...
  • برهان تبریزی، محمد حسین. (۱۳۶۲). برهان قاطع. به اهتمام م. ...
  • بهار، لاله تیک چند. (۱۳۸۰). بهار عجم. تصحیح کاظم دزفولیان. ...
  • تاریخ گیتی گشا. (۱۳۱۶ ه.ق). به کتابت علی وزیری. شیراز: ...
  • تاریخ گیتی گشا. (۱۳۲۷ ه.ق). بمبئی: (بی­جا) ...
  • تتوی، عبدالرشید. (۱۳۸۶). فرهنگ رشیدی. تصحیح اکبر بهداروند. تهران: سیمای ...
  • حافظ. (بی تا). دیوان. به کوشش غنی و قزوینی. تهران: ...
  • حمزه اصفهانی. (۱۳۴۶). تاریخ پیامبران و شاهان (سنی الملوک الارض ...
  • حمزه نامه. (بی­تا). زبان اثر: کردی. نسخه کتابخانه دانشگاه تهران ...
  • خدامی افشاری، رشید و عبدالله طلوعی آذر و محمدامیر عبیدی ...
  • خواجوی کرمانی، ابوالعطا کمال الدین محمود. (۱۳۷۴). دیوان. به کوشش ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۷۷). لغت نامه. تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • ذوالفقاری، حسن و فاطمه فرخی. (۱۳۸۹). «ساختار بن مایه های ...
  • رامپوری، غیاث الدین محمد. (۱۳۸۸). غیاث اللغات. به کوشش منصور ...
  • رموز حمزه. (بی­تا). تهران: کارخانه میرزا علی اکبر باسمه ...
  • رموز حمزه. (بی­تا). تبریز: نشر ماکنه جدید ...
  • رموز حمزه. (۱۳۲۱ ه.ق). چاپ به صورت مصور در مطبعه ...
  • رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار. (۱۳۹۲). گزینش و ویرایش ...
  • زریری اصفهانی، عباس. (۱۳۹۶). شاهنامه نقالان. به کوشش جلیل دوستخواه. ...
  • زرین قبانامه. (۱۳۹۳). تصحیح و مقدمه سجاد آیدنلو. تهران: سخن ...
  • سعیدی، سیدمصطفی (۱۳۹۹). طومار شاهنامه. ۲ ج. تهران: خوشنگار ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۸۱). «نگاهی به طراز الاخبار». نامه بهارستان. ...
  • شاهنامه هفت لشکر. (۱۴۰۰). تصحیح و توضیحات محمد جعفری قنواتی ...
  • طرسوسی، ابوطاهر. (۱۳۸۰). ابومسلم نامه. به کوشش حسین اسماعیلی. تهران: ...
  • طومار کهن شاهنامه فردوسی. (۱۳۹۵). نوشته جمشید صداقت نژاد. تهران: ...
  • طومار نقالی شاهنامه. (۱۳۹۱). ویرایش سجاد آیدنلو. تهران: به نگار ...
  • عبدالهی، نیلوفرسادات. (۱۳۹۷). «کارکرد سرنویس های نسخه فلورانس در بازنویسی ...
  • فخرالزمانی قزوینی، عبدالنبی. (۱۳۹۲). طرازالاخبار. تصحیح سیدکمال حاج سیدجوادی، با ...
  • فخرالزمانی قزوینی، عبدالنبی. (۱۳۴۰). تذکره میخانه. تصحیح احمد گلچین معانی. ...
  • فردوسی، ابوالقاسم. (۱۳۸۴). شاهنامه. به کوشش جلال خالقی مطلق و ...
  • قصه حمزه. (۱۳۴۷). به کوشش جعفر شعار. تهران: انتشارات دانشگاه ...
  • کلیات حمزه نامه. ( بی­تا). تبریز: سازمان چاپ انتشارات فردوسی ...
  • کمال الدین اسماعیل اصفهانی، ابوالفضل. (۱۳۴۸). دیوان. به اهتمام حسین ...
  • محمد پادشاه. ( ۱۳۶۳). فرهنگ آنندراج، زیر نظر محمد دبیرسیاقی، ...
  • محجوب، محمدجعفر. (۱۳۸۶). ادبیات عامه ایران. به کوشش حسن ذوالفقاری. ...
  • مشهدی باقر بازاری. (۱۴۰۱). افسانه قهوه خانه. مقدمه و تصحیح ...
  • معین، محمد. ( ۱۳۸۷). فرهنگ معین. ۶ ج. تهران: امیر ...
  • منجد، صلاح الدین (۱۳۷۹). «روش تصحیح نسخه های خطی»، ترجمه ...
  • نظامی گنجوی. ( ۱۳۸۹). کلیات نظامی گنجوی. تصحیح وحید دستگردی. ...
  • نظیری نیشابوری، محمدحسین. (۱۳۷۹). دیوان. به کوشش محمدرضا طاهری. تهران: ...
  • نفیسی، علی اکبر. (۱۳۵۵). فرهنگ نفیسی. تهران: کتابفروشی خیام ...
  • نوشیروان نامه. (بی­تا). ترجمه بندیکا هندهور بن سعدانکو پنچانیخان به ...
  • هفت لشکر. (۱۳۷۷). تصحیح مهران افشاری و مهدی مدائنی. تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع