نقش سازه های نظامی و دفاعی در تامین امنیت بخش کویر ایران (با تاکید بر قلعه مکشور)
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HIRJRL-7-27_006
تاریخ نمایه سازی: 25 فروردین 1403
چکیده مقاله:
بررسیهای باستانشناسی در حاشیه کویر مرکزی و کویر لوت ایران حاکی از وجود راههای مهمی ست که برای ارتباط شهرها و مراکز جمعیتی ایجاد شده است. وجود بقایای معماری بهویژه کاروانسرا در حاشیه این راهها نشان از اهمیت آن دارد. این راهها برای مقاصد مختلف اقتصادی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی و ... ایجاد شده است. حکومتهای وقت برای امنیت این راهها علاوه بر ساخت فضاهای استراحتگاهی که بعضی مواقع جنبه دفاعی داشت؛ سازه های دیگری همچون قلعه و برجهای نظامی در مسیر جادههای مهم میساختند. قلعه مکشور واقع در منطقه حفاظت شده نایبند خراسان جنوبی یکی از سازههای دفاعی مهم در مسیر جاده خراسان – کرمان معرفی میشود. این قلعه به احتمال زیاد در دوره صفویه تا قاجار برای حراست از کاروانیانی ساخته شده که از این مسیر مهم عبور میکردند. روش تحقیق در این پژوهش، از نوع توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به شیوه میدانی و کتابخانهای بوده و با بهرهگیری از مستندات تاریخی از جمله کتب جغرافیایی و سفرنامهها به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته شده است. پرسش اصلی این پژوهش این است که نقش قلعه مکشور در تامین امنیت منطقه و حاشیه کویر لوت چیست؟ و آیا سازههای دیگری در ارتباط با قلعه در اطراف آن طراحی شدهاست؟ نتایج امر نشان میدهد، بهدلیل حفظ امنیت جادههای مهمی که از شهرهای مرکزی و بخش های کویری عبور میکند و حفظ جان و مال کاروانیان اقدام به ساخت سازههای دفاعی و نظامی میشده است، در مجاورت این قلعه رباط و حوض انباری جهت اسکان مسافران و کاروانیان مسیر جاده خراسان و کرمان نیز احداث شده است. در واقع فضاهای معماری منطقه مورد مطالعه بین دو منزل کاروانسرای چشمه آبگرم و نایبند ساخته شده اند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی اصغر محمودی
استاد مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند
سیدرضا رافعی
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند
جواد خدادوست
استاد مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه تربت حیدریه
سجاد ذوالفقاری
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند
اکبرپور قاسم
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه بیرجند
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
