چرایی تقابل کمیته قیام سعادت با اقتدار رضاخانی و سیاست انگلستان در برخورد با آن

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 46

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HIRJRL-5-17_002

تاریخ نمایه سازی: 3 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

با ظهور رضاخان در عرصه سیاسی–  نظامی ایران، در وضعیت نظام ایلی و نیز سیاست انگلستان نسبت به ایلات و قدرت مرکزی تغییراتی پدید آمد. به گونه ای که سیاست پیشین حمایت از تمرکزگریزی و خوانین محلی به هم گرایی با سیاست نوین مرکزیت گرایی و یکپارچه سازی قدرت سیاسی تبدیل شد. رضاخان در آغاز با برقراری نظم و امنیت اجتماعی و جلب اعتماد اقشار بانفوذ مملکت توانست خود را فردی لایق برای اداره امور مملکت و حافظ منافع ملی و پای بند به دیانت و مشروطیت نشان دهد. در راستای دستیابی به ثبات سیاسی با حمایت انگلستان به یکپارچه سازی و تمرکزگرایی پرداخت و مخالفین وی از خوانین و بزرگان ایلات (عرب، لر، بختیاری) در کمیته ای قبیله ای به نام قیام سعادت خود را سازماندهی کرده و به تکاپو در برابر او پرداختند اما به نتیجه ای دست نیافتند. هدف پژوهش حاضر، بررسی و تبیین علل شکل گیری کمیته قیام سعادت در نواحی جنوب غربی ایران مقارن با قدرت یابی رضاخان و سیاست واگرایانه انگلستان نسبت به آن است. سیاستی که در راستای حمایت از رضاخان برای سرکوبی کمیته قیام سعادت قرار گرفت. این پژوهش به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از آگاهی های تاریخی انجام شده و یافته آن نشان می دهد که سیاست تمرکزگرایی و یکپارچه سازی رضاخان و حمایت انگلستان از ایجاد یک قدرت واحد در ایران مبتنی بر تامین اهداف آن دولت در شرایط جدید، موجب شد کمیته قیام سعادت با پراکندگی اعضا، نداشتن انسجام درونی و عدم حمایت از سوی گروه های مختلف جامعه، به سود همبستگی ملی با اقتدار نظامی رضاخان شکست خورده و ناکام بماند.

نویسندگان

جهانبخش ثواقب

استاد تاریخ دانشگاه لرستان

الهام امیدی فرد

کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان

پرستو مظفری

دانشجوی دکترای تاریخ دانشگاه لرستان.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبراهامیان، یرواند. (۱۳۸۸). ایران بین دو انقلاب. ترجمه احمد گل­محمدی ...
  • __________ . (۱۳۹۴). مردم در سیاست ایران. ترجمه بهرنگ رجبی. ...
  • ابطحی فروشانی، علیرضا. (۱۳۸۰). «بختیاری­ها و نفت، اولین گام­ها ۱۹۰۴- ...
  • اتابکی، تورج. (۱۳۸۵). تجدد آمرانه جامعه و دولت در عصر ...
  • بهار(ملک­الشعرا)، محمدتقی. (۱۳۷۱). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، انقراض قاجاریه. ...
  • بهرامی، روح­الله. (۱۳۸۸). سلسله والیان لرستان. تهران: حروفیه ...
  • پوربختیار، غفار. (۱۳۸۵). «بختیاری­ها، مشروطیت، وحدت و تفرقه ایلی». گنجینه ...
  • پهلوی، رضاشاه کبیر. (۱۳۰۳). سفرنامه خوزستان. بی­جا: مرکز پژوهش نشر ...
  • جلالی، نادره. (۱۳۷۹). سیاست بریتانیا در خلیج فارس (بررسی غائله ...
  • ذوقی، ایرج. (۱۳۶۸). تاریخ روابط سیاسی ایران و قدرت­های بزرگ. ...
  • رایت، دنیس. (۱۳۸۵). انگلیسی­ها در میان ایرانیان. ترجمه اسکندر دلدم. ...
  • زرگر، علی­اصغر. (۱۳۷۳). تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در ...
  • سایکس، سر پرسی. (۱۳۶۳). سفرنامه ژنرال سر پرسی سایکس یا ...
  • __________ . (۱۳۶۷). تاریخ ایران. ترجمه محمدتقی فخرداعی گیلانی. ج۲. ...
  • شمیم، علی­اصغر. (۱۳۷۴). ایران در دوره سلطنت قاجار. تهران: مدبر ...
  • شیخ­الاسلامی، جواد. (۱۳۶۹). «نظری کوتاه به کودتای سوم اسفند». اطلاعات ...
  • __________ . (۱۳۷۵). سیمای احمدشاه قاجار. تهران: گفتار ...
  • غنی، سیروس. (۱۳۷۷). ایران، برآمدن رضاخان برافتادن قاجار و نقش ...
  • فاتح، مصطفی. (۱۳۵۸). پنجاه سال نفت ایران. تهران: کاوش ...
  • قلفی، محمدوحید. (۱۳۷۹). مجلس و نوسازی در ایران. تهران: نی ...
  • کاتوزیان، محمدعلی. (۱۳۷۹). دولت و جامعه در ایران. ترجمه حسن ...
  • کرونین، استفانی. (۱۳۸۹). رضاشاه و شکل­گیری ایران نوین. ترجمه مرتضی ...
  • کسروی، احمد. (۱۳۷۳). تاریخ پانصد ساله خوزستان. تهران: آنزان ...
  • لورن، سر پرسی. (۱۳۶۳). شیخ خزعل و پادشاهی رضاخان. ترجمه ...
  • مرادی مقدم، مراد. (۱۳۸۵). تاریخ سیاسی اجتماعی کردهای فیلی در ...
  • مستوفی، عبدالله. (بی­تا). شرح زندگانی من. ج۳. چ۲. تهران: مصور ...
  • مکی، حسین. (۱۳۵۷). تاریخ بیست ساله ایران. ج۳. تهران: امیرکبیر ...
  • ________. (۱۳۵۹). مدرس قهرمان آزادی. ج۲. تهران: بنگاه ترجمه و ...
  • ملایی توانی، علیرضا. (۱۳۸۱). مشروطه و جمهوری. تهران: گستره ...
  • مهدوی، عبدالرضا هوشنگ. (۱۳۸۳). تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای ...
  • ویلسون، سر آرنولد. (۱۳۶۳). سفرنامه ویلسون یا تاریخ سیاسی اجتماعی ...
  • آرشیو اسناد وزارت امور خارجه، کارتن ۱۹پرونده ۲۰-۲؛ کارتن ۳۰ ...
  • نمایش کامل مراجع