چالش های مشاوره و روانشناسی در مدارس ایران

امروزه به دلیل تغییرات پیچیده و سریع در ابعاد گوناگون فردی، اجتماعی و فرهنگی؛ دانش آموزان در دوره های سنی و تحصیلی مختلف از یک سو، دارای نیازها و مشکلات خاصی هستند و از سوی دیگر با تصمیم ها و چالش های متفاوت و متعددی مواجه اند و مشاوران به عنوان کارشناسانی که در حوزه ی خدمات یاورانه تربیت شده اند می توانند هم به دانش آموزان در این امور و هم به همکاران خود (معلمان و مربیان) در تسهیل و بهبود فرآیند آموزشی و پرورشی، کمک نمایند. از این رو، بررسی و بازاندیشی آنچه طرح ریزی شده و آنچه به انجام رسیده در پویایی و شکوفایی حرفه ای در این حوزه تسهیل کننده و راه گشا خواهد بود. برنامه راهنمایی و مشاوره علیرغم ضرورت و اثربخشی از ابتدای اجرا تاکنون با چالش های متعدد و مختلفی مواجه بوده است.همزمان با تغییر نظام آموزش ابتدایی و متوسطه و بر اساس قانون، مشاور به عنوان یکی از ارکان اصلی مدرسه در کنار سایر عوامل با شرح وظیفه ای مشخص و تعریف شده وارد نظام تعلیم و تربیت گردید. گرچه مقوله مشاوره و خدمات مشاوره ای در مدرسه سابقه ای طولانی داشته و در برهه ای از زمان (قبل از انقلاب اسلامی ایران) در مدارس راهنمایی به آن پرداخته شد اما بنا به دلایلی از جمله ضعف در ساختار و عملکرد و فقدان نیروهای کارامد و کافی، تصمیم به حذف آن گرفته شد.پس از راه اندازی مجدد مشاوره در مدارس و حضور مشاوران در کنار دانش آموزان و سایر عوامل، امیدهای فراوانی برای کاستن از مشکلات جانبی موجود در کلاس های درس و محیط مدرسه نزد خانواده ،کارکنان و دانش آموزان به وجود آمد درحالی که قبل از آن مرجع قابل اعتمادی برای پاسخگویی به مسائل مبتلا به دانش آموزان وجود نداشت. مواجه ه با مشکلات روان شناختی و عاطفی و خانوادگی دانش آموزان امری تخصصی و حرفه ای تلقی شده و باید به دست افرادی سپرده شود که از تجربه، دانش، تخصص و حوصله کافی برخوردار باشند. گرچه برنامه ریزان در ابتدای فعالیت مشاوره با مشکلات عدیده ای از جمله در نحوه و چگونگی جذب نیروهای کار آزموده، محتوا و آموزش های لازم و انتخاب افراد واجد شرایط مواجه بودند.