حقوق فردی ، اجتماعی و خانوادگی در گستره ادب فارسی

ادبیات، حقوق و فرهنگ هر ملت با هم آمیخته است . ادبیات، نگرشی ویژه نسبت به زندگی اجتماعی ، منازعات بشر، عدالت و مسائل بزرگ حقوقی دارد. ادبیات در چشم انداز خود و همچنین حقوق در همه ابعاد خود؛ به ویژه بعد جزایی به دنبال ساختن جهانی نو با ویژگی های مطلوب و آرمانی است که همه چیز، از جمله انسان در آن به سوی تکامل پیش رود. ادبیات، در قالب حکایت و داستان، می تواند یاری رسان حقوق و عدالت باشد تا به حیات خود ادامه دهند و مورد توجه قرار گیرند. با توجه به ارتباط غنی و تعیین کننده حقوق و ادبیات، ترکیب این دو، نوید بخش یک نظام حقوقی توام با انسانیت است . در بسیاری از آثار ادبی گذشته به بیان مفاهیم حقوقی با زبانی داستانی پرداخته شده است . از جمله آثاری که محتوای آن با مباحث حقوقی آمیخته شده و در قانون نیز به آن اشاره شده، کتاب کیمیای سعادت است ، و با قانون اساسی کشور ما که برگرفته از فقه و شرع مبین اسلام است ، همخوانی زیادی دارد. در کتاب قابوس نامه موارد حقوقی از جمله حق پدر و مادر، حق فرزند، حق همسایه ، خرید و فروش و ... بیان شده است . همچنین در آثار سعدی، حکایت های پند آموز حقوقی و اصطلاحات و مفاهیم حقوقی به وفور دیده می شود. از دیگر متون فاخر ادبی ، »مثنوی معنوی« است ؛ آنجا که در داستان »پادشاه و کنیزک«، با بیان داستانی به بررسی اصطلاح »بیع « پرداخته می شود و کنیزی با عقد بیع مورد معامله واقع شده و مبیع و ثمنی رد و بدل می شود. در این سرودهها و نوشته ها مرز بین ادبیات و حقوق با هم می آمیزد و قواعد و قوانین حقوقی ، جزئی از ادبیات می شود.