مفهوم شناسی تحول نظام آموزش و پرورش در سخنان رهبران انقلاب اسلامی

تحول در نظام رسمی آموزش پرورش در سه دهه پس از انقلاب اسلامی از رایج ترین موضوعات محافل علمی علوم تربیتی و نهادهای رسمی تربیتیکشور بوده است. در این میان در دوره های خاصی، این مسئله رنگ بیشتری به خود گرفته و عناوین مختلفی چون تغییر بنیادین، تغییر ساختار،تغییر محتوایدرسی، تحول، و تحول بنیادین و غیره به مثابه شعار اصلی سیاست مداران، مدیران و حتی بدنه ی نظام آموزشی و نخبگان دانشگاهی کشور تبدیل گشته است.این مهم البته ریشه در ماهیت تحول خواه پدیده انقلاب اسلامی دارد. از این روی انقلاب ایران به عنوان انقلاب کبیر اسلامی ، نه تنها مدعی تغییر ساختارسیاسی کشور بلکه خواهان تحول در عرصه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، آموزشی است کچویان، 931. نظام رسمی آموزش و پرورش نیز از این قاعدهمستثنی نیست. بدین تربیت اگر انقلاب اسلامی را همچون انقلاب های کبیر دیگر مدعی ایده و طرحی نو در نظام آموزشی کشور بدانیم، قاعدتا باید نواقصنظام پیشین ، نشانه های نظام مطلوب ، ضرورت تحول ، گذار از وضع موجود و موارد دیگر را در سخنان و آرای رهبران و متفکرین اصلی انقلابمشاهده کنیم.اما به راستی تحول نظام آموزشی در منظر آنها چه معنا و مفهومی دارد؟ به نظر می رسد کامیابی نکته ای که در صدر مقاله به آن اشاره شد، یعنی جریانتحول خواهی دهه های پس از انقلاب علی رغم تفاوت رویکردهای موثر در آن، با شفافیت و وضوح مفهوم تحول گره خورده است.شفافیت و وضوح مفاهیم و گزاره های مورد استفاده نزد دست اندر کاران تعلیم و تربیت شرط ضروری موفقیت در این عرصه است هرست و پیترز391 رویکرد تحلیلی در فلسفه تعلیم و تربیت خود را عهده دار این مهم معرفی نموده است)همان(. رویکرد و روش تحلیلی در فلسفه تعلیم وتربیت متاثر ازرویش فلسفه تحلیلی در ابتدای قرن بیستم در رشته فلسفه تعلیم و تربیت، همپای فلسفه های مضاف دیگر، گسترش یافت. بر این اساس روش تحلیلی در فلسفهتعلیم و تربیت بر آن است تا با وضوح بخشی و شفافیت گزاره های و مفاهیم، مربیان، سیاست گذاران، مدیران، پژوهشگران و دیگر اقشار مرتبط با تعلیم وتربیت را یاری کند)باقری 933 (. در رویکرد تحلیلی دو گرایش عمده تحلیل منطقی و تحلیل زبانی وجود دارد که در این مقاله گرایش دوم اختیار گردیدهاست.بنابراین در مسئله حاضر تبیین و مفهوم شناسی تحول نظام آموزشی در آرای رهبران انقلاب اسلامی از طریق ارائه جغرافیای منطقی 9 آن مفهوم، بسیاریاز مسائلی که حاصلی کج فهمی مفهوم تحول در آموزش و پرورش است را حل یا منحل می نماید. البته این گونه تحلیل بررسی در اصل خود محدود بهسخنان رهبران نمی شود. و در سطوح مختلف قابل پیگیری است لکن در این مقاله به جهت مجال محدود از سویی و اهمیت سخنان رهبران انقلاب به واسطهشدت و کثرت رجوعی که به بیانات و نظرات آنان داده می شود از سوی دیگر، به تحلیل مفهومی تحول در نظام آموزشی از منظر آنان اختصاص یافتهاست.رویکرد مقاله همانطور که گفته شد تحلیل زبانی است که از طریق آن سخنان امام خمینی، و آیت ا... خامنه ای در دو سطح خود مفهوم تحول و نیز سیاق متن بکارگرفته شده در آن ، بررسی می شود. در در ادامه سوء برداشت های موجود از واژه تحول با توجه به مفهوم شناسی پیش گفته بازشناسیمی گردد.سوال های پژوهش:-1 چه تبیینی از مفهوم تحول در نظام آموزش و پرورش با از طریق تحلیل زبانی سخنان رهبران جمهوری اسلامی می توان ارائه داد؟- با توجه به مفهوم پیش پرداخته، چه سوء برداشت هایی از مفهوم تحول نظام آموزش و پرورش وجود دارد؟یافته ها:آنگونه که از بررسی آرای امام خمینی و آیت ا... خامنه ای به عنوان رهبران جمهوری اسلامی ایران بر می آید. تحول در نظام آموزش و پرورشعرصه های اهداف، اصول، ساختار و محتوای آموزشی را در بر می گیرد. تحول در آموزش و پرورش در منظر آنان امری ضروری است که حیات انقلاباسلامی به تحقق مطلوب آن گره خورده است. در آرای آیت ا... خامنه ای دو مولفه مغفول در تحول نظام آموزش و پرورش مسئله ساختار وارداتی نظامرسمی آموزش و پرورش و جایگاه معلم است.