آسیب شناسی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سطح عرضه

مبارزه با پدیده اقتصاد زیرزمینی یا قاچاق کالا و ارز موضوعی است که در سال های اخیر بیشتر در اقتصاد کشورمان مطرح شده است. علاوه بر آثار زیانبار قاچاق کالا بر تولید داخلی و ناهنجاری های اقتصادی ناشی از این پدیده ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی از طریق تغییر فرهنگ و ذائقه مصرف خانوار به سمت کالاهای غیراستاندارد قاچاق با تضعیف تولید داخلی را به دنبال دارد. از سوی دیگر در حالی که برخی قاچاق را پدیده ای اقتصادی دانسته و معتقدند برای مقابله با این معضل باید راهکارهای اقتصادی مانند بهبود کیفیت و حمایت از تولید داخلی، تسهیل در واردات کالاهایی که تولید داخلی جوابگوی نیاز بازار نبوده و فرهنگ سازی و ترغیب مصرف کنندگان به حمایت از تولید داخلی می دانند برخی دیگر به کارگیری شیوه های برخورد فیزیکی و تشدید مجازات قاچاقچیان به منظور افزایش ریسک قاچاق را لازمه مبارزه با این پدیده شوم اقتصادی تلقی می کنند. طی سال های اخیر مبارزه با قاچاق کالا و ارز با گسترش ورود این کالاها به بازار کشورمان وارد مراحل پیچیده تری شده و بیشتر متولیان امر مقابله با این پدیده را در گرو هماهنگی و تعامل بیشتر دستگاه های دخیل در مبارزه با قاچاق کالا و ارز می دانند. در این مقاله به با اتکا به مبانی نظری و و ادبیات موجود در این زمینه، متناسب با شرایط حاکم بر کشور به تبیین عوامل ایجاد و گسترش قاچاق کالا و ارز پرداختیم. شرایط حاکم بر محیط اقتصادی و نیز شرایط سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی، ویژگی نهادها و محدودیتهای رسمی موجود، مجموعه عواملی است که بستر تصمیم گیری آحاد جامعه را در انتخاب فعالیت اقتصادی غیر قانونی قاچاق کالا شکل می دهد.