ارزیابی خطا و سنجش کارایی روش های درونیابی در برآورد داده های دما و بارش

از آنجا که در آب و هواشناسی، ثبت اطلاعات بصورت نقطه ای در ایستگاه های هواشناسی صورت می گیرد و اغلب لازم است که اطلاعات این نقاط به محدوده ای در اطراف تعمیم داده شود لذا انتخاب روش مناسب و بهینه جهت درون یابی برای انواع پارامترها و نواحی متفاوت ضرورت می یابد. در این پژوهش برای داده های سالانه ی متوسط دما و بارش در یک ناحیه ی آب و هوایی سرد و مرطوب کوهستانی (شمال غرب ایران) شامل پنج استان آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و کردستان برای دوره ی آماری 2010-2000 میلادی، روش های درون یابی Spline، IDW و Kriging اعمال و مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور تحلیل خطا و بررسی کارایی انواع روش های مذکور، از روش های MBE، RMSE و MAE بر مبنای نقاط کنترلی که شامل تعداد 8 ایستگاه هواشناسی منتخب در محدوده مطالعاتی بودند، استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش و مقایسه روش های مختلف ارزیابی خطا، در منطقه مورد مطالعه روش کریجینگ برای داده های بارش نتایج مطلوبی همانند انتظار در این ناحیه ی پیچیده از نظر پیکر زمین شناختی بدست آمد که با بسیاری از مطالعات مشابه پیشین مطابقت دارد اما همین روش برای دما کارایی لازم را نداشت چرا که دما به میزان کمتری نسبت به بارش، به متغیرهای زمین آماری وابسته است. اما روش IDW به عنوان ساده ترین روش درون یابی در اغلب نواحی و برای بسیاری از متغیرها بهترین و کم هزینه ترین روش می باشد که در این پژوهش نیز برای عامل دما که یکنواختی بیشتری را نسبت به عامل بارش دارد، به عنوان بهترین روش تعیین گردید اما همین روش برای پارامتر بارش که شرایط پیچیده تری در نواحی پیچیده از نظر مورفولوژی سطح زمین دارد با خطای بالایی، رد شد.