تحلیل شاخص های آسیب پذیری مساکن شهری در برابر خطر بلایای طبیعی (مطالعه موردی: مساکن شهر اصفهان)

امروزه در کشور ما شهرنشینی رشد فزاینده ای یافته و هر ساله در کشور شاهد پیدایش شهرهای جدیدی هستیم. نظر به این که ایران به دلیل شرایط خاص طبیعی و جغرافیایی خود، همواره در معرض خطر بلایای طبیعی بوده و حوادث ناگواری را تجربه کرده است، به نظر می رسد که برنامه ریزی جهت مصون سازی هرچه بیشتر مساکن شهری ضرورت دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی وضعیت آسیب پذیری مساکن شهر اصفهان در برابر خطر بلایای طبیعی و اولویت بندی شاخص های مورد بررسی بوده است. نوع تحقیق به صورت پیمایشی، تحلیلی و مبتنی بر مشخصات کمی و کیفی مساکن شهر اصفهان است و جامعه آماری را مساکن شهر اصفهان تشکیل داده و روش و طرح نمونه برداری به صورت نمونه برداری احتمالی بوده است. در این راستا مساکن مناطق 14گانه شهر اصفهان به عنوان حوزه آماری انتخاب گردید و داده ها ی مورد نیاز جهت مطالعه شامل داده های فضایی (شبکه معابر محدوده به تفکیک عرض، واحدهای تفکیکی در مقیاس قطعات ملکی، انواع کاربری ها شامل اطلاعات لازم از جمله مساحت قطعات، نوع کاربری و...) و داده های آماری و توصیفی (نوع کاربری، تعداد طبقات، نوع سازه، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیتی تعداد خانوار در واحد مسکونی، تعداد جمعیت هر واحد مسکونی، کاربری های خطرناک، عمر سازه ها، سال تاسیس بنا و...) بود. پس از جمع آوری داده های مورد نیاز، پایگاه اطلاعاتی لازم در محیط نرم افزاری SPSS تشکیل شد. حجم نمونه به صورت نمونه گیری احتمالی با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 95/5، تعداد 340 نمونه محاسبه شد و در نهایت با مقایسه آسیب پذیری وضع موجود در مناطق 14گانه شهر، شاخص های آسیب پذیری مسکن اولویت بندی گردید. نتایج پژوهش نشان داد که میزان آسیب پذیری مساکن شهر در برابر خطر بلایای طبیعی زیاد است و مشخص شد که متغیرهای دسترسی به ساختمان ، دسترسی به طبقات ساختمان و قدمت بنا بیشترین تاثیر را در آسیب پذیری مساکن شهر دارند.