بررسی کارایی برخی جاذب های آلی و معدنی در حذف نیکل و نیترات از فاضلاب صنعتی

آلودگی ناشی از فاضلاب صنعتی، اثرات زیست محیطی جبران ناپذیری در پی دارد. از این رو حذف آلایندها از فاضلاب یکی ازمحورهای مورد توجه پژوهشگران است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر جاذبهای آلی و معدنی مختلف در حذف دو آلایندهنیترات و نیکل از فاضلاب صنعتی انجام شد. به این منظور آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتوراول نوع جاذب (در پنج سطح) و فاکتور دوم نوع آلاینده (در دو سطح) هر یک در سه تکرار اعمال گردید. در این راستا از پنج نوعجاذب شامل فیلتر شنی (شاهد)، فیلتر مخلوط شن و گردو، فیلتر مخلوط شن و خاک اره، فیلتر مخلوط شن و زیولیت و فیلترمخلوط شن و بنتونیت و دو منبع آلودگی شامل 7 میلی گرم بر لیتر یون فلزی نیکل و 100 میلی گرم بر لیتر یون نیترات استفادهشد. نتایج نشان داد که پوسته گردو و شاهد به ترتیب با 96/0 و 2/3 میلی گرم در لیتر جذب بیشترین و کمترین میزان جذب نیترات از فاضلاب صنعتی را دارند. همچنین خاک اره و شاهد به ترتیب با 6/76 و 0/9 میلی گرم در لیتر جذب، بیشترین و کمترینمیزان جذب نیکل از فاضلاب صنعتی را نشان دادند. بیشترین کارایی (درصد) جذب نیترات در جاذب های آلی با کاربرد پوسته گردو(96/0 درصد) و در جاذب های معدنی به وسیله زیولیت (83/1 درصد) اتفاق افتاد. همچنین در حذف آلاینده نیکل، بیشترین کارایی در بین جاذهای آلی خاک اره (96/6 درصد) و در بین جاذب های معدنی مربوط به زیولیت (86/6 درصد) بود. جاذب های مورد استفاده در این پژوهش، بین 24/6 و 38/4 برابر تیمار شاهد در حذف نیترات و 6/5 تا 7/9 برابر نسبت به تیمار شاهد در حدف نیکل نقش داشته اند. فیلتر شنی به تنهایی تاثیری در حذف یون های ذکر شده موجود در فاضلاب نداشت. یافته های این پژوهش اهمیت جاذب ها به ویژه جاذب های آلی را در حذف آلاینده های صنعتی نشان می دهد.