ارزیابی فنی و اقتصادی تلفات واحد برش کمباین در مراحل مختلف رسیدگی با سه دماغه متداول کلزا

کشت کلزا در ایران با شتاب بیشتری در حال افزایش است و این محصول از ابتدا با مسایل و مشکلات خاصی مواجه بوده است. هرساله بخش قابل توجهی از روغن مورد نیاز کشور از خارج تامین می شود درحالی که مقدار زیادی از این محصول در مرحله برداشت، از دست می رود که با رعایت نکات فنی و اضافه کردن پلاتفرم مناسب، می توان این شرایط را بهبود داد. این پژوهش برای بررسی فنی و اقتصادی تلفات برداشت کلزا در واحد برش کمباین به صورت اسپلیت اسپلیت پلات درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه مغان انجام شد. کرت اصلی درصد قهوه ای شدن دانه ها (60%، 70% و 80% ) که نشان دهنده میزان رسیدگی است، کرت فرعی سرعت پیشروی (1/5، 2/5 و 3/5km h-1) و کرت فرعی فرعی سه دماغه متداول کمباین برای کلزا ( مکانیکی، هیدرولیکی جویبار و هیدرولیکی اتریشی (Biso)) بود. نتایج نشان داد تلفات واحد برش در نوع دماغه ها معنی دار بوده و دماغه مکانیکی با 5/36% بیشترین و دماغه هیدرولیکی جویبار و اتریشی به ترتیب با 4/28% و 4/13% کمترین میزان ریزش دانه را داشته است و از نظر زمان برداشت تیمار 80% با 5/28% بیشترین ریزش دانه از واحد برش کمباین را داشته ولی تیمار 70% با در نظر گرفتن سایر شرایط، مناسب ترین زمان برداشت بود. همچنین نتایج نشان داد با افزایش سرعت پیشروی در هر مرحله، میزان ریزش افزایش می یابد. نتایج کلی ارزیابی اقتصادی نشان داد اضافه درآمد خالص استفاده از دماغه هیدرولیکی جویبار نسبت به مکانیکی و هیدرولیکی اتریشی به ترتیب 13/5 و 262/5 هزار ریال در هکتار بوده است. بنابراین از لحاظ فنی و اقتصادی دماغه هیدرولیکی جویبار نسبت به دو دماغه دیگر ارجحیت دارد.