مفخره ای گمنام:بررسی جایگاه مرحوم آیت الله میرزا مهدی اصفهانی وآثار او در اعتلای درک مفاهیم مذهبی

حکم عقل، تاییدعرف و توصیه شرع درشناخت فعالان عرصه های گوناگون و صاحبان تاثیر درحوزه های مختلف زندگی دنیوی و بهتبع حیات آخروی، حقیقتی انکارناپذیراست. چنانکه تکریم و بزرگداشت اینگونه شخصیت ها که قطعا از مفاخر جوامع و از مشاهیرمجتمعات، قلمداد می گردند، واقعیتی مسلم است.اگرچه خصوصیات ذاتی و ویژگیهای عرضی و اکتسابی آدمیان در مفخره گردیدن، سهم تعیین کننده ای دارد، اما در کنار نقششرایط مکانی و مقتضیات زمانی از تاثیر مستقیم و بی بدیل عوامل انسانی دراین مهم و به شهرت رسیدن نباید غافل شد.آیه الله میرزامهدی اصفهانی ازشخصیت های علمی و بزرگان ماندگار وادی عمل و از جهره های بیادماندنی اخلاقی و ولایی است. اماعلیرغم برخورداری ازمراتب علمی دراشراف برمفاد مکاتب بشری اعم ازفلسفه، عرفان و تصوف و بهره مندی ازمحتوای مکاتب الهی وتسلط برعلوم قرآن و حدیث، آنچنان در گمنامی مانده که درمیان علماء از او یادی نمی شود تا چه رسد به محافل دانشگاهی و در میاناساتید و دانشجویان رشته های مرتبط.سوابق تحصیلی آموزشی، پرونده علمی پژوهشی، گواهی و اقرار صریح اساتید و شاگردان بر مراتب علمی و سلوک اخلاقی وعملیایشان، اولا هرخواننده ای را درگمنامی و مشهورنبودن جنین مفخره ای به حیرت می افکند. و ثانیا به هرگونه اقدامی در معرفی هر چهبیشتر و سرمشق و الگو قرارگرفتن او می کشاند. واقعیتی که نگارنده را نیز به حرکت در این وادی رهنمون گردید.از مجموعه فعالیتهای آموزشی، تبلیغی، اجتماعی و حتی سیاسی او چنین برمی آید که نحوه رفتار دینی و سلوک اخلاقی وی نه تنهاباعث جذب توده مردم و ایمان عمومی به او گردید (دادن وجوهات بدون دادن رساله و قبول مرجعیت و نمایندگی مرجعی) بلکه دروادی یادآوری و شناساندن امام زنده ی زمان و برقراری ارتباط و پیوند زدن قلوب خواص و عوام به ولی نعمت، ضرب المثل شد. و اینحقیقت یعنی اثبات فرضیه اصلی تحقیق در نقش مستقیم میرزا دربالا رفتن درک عوام و خواص نسبت به مفاهیم مذهبی.جنانکه تاثیر فعالیتهای او دراحیاء حوزه مشهد بویژه دردوران قبل و بعد خفقان رضاخانی و همجنین تلاش های علمی تخصصی وی درارایه اصول آل رسول، معارف ناب دینی مبتنی بر قرآن و حدیث و از طرفی ارایه مفاد مکاتب فلسفی و عرفانی به همراه ادعاها یشان درموضوعات و مسایل مختلف و مهمتر از همه تطبیق ایندو بریکدیگر و رد مستدل ادعاها، ازجمله تاثیرات این مفخره گمنام بر فضایعلمی آن دوران و باعث استقلال فکری حوزه و نگرشی متعالی نسبت به محتوای ارمغانی دین ومفاهیم مذهبی گردید.