نمای آجری باغ و عمارت رحیم آباد بیرجند

مجموعه باغ و عمارت رحیم آباد در شهر بیرجند و در روستایی با همین نام واقع شده است. باغ رحیم آباد دارای دو در ورودی است که فضای دسترسی به داخل از همین دو در میسر می باشد. مجموعه تاریخی رحیم آباد شامل حصار، برجهای نگهبانی، باغ، عمارت اصلی، حوضخانه، عمارت کلاه فرنگی، اصطبل و فضاهای خدماتی می باشد. در سه گوشه حصار گلین باغ بقایای برج ها مشهود است و تنها برج شمال شرقی بنا با ساخت عمارت به کلی از میان رفته است. محور اصلی باغ در حدفاصل دو عمارت و در خط تقارن طولی آن می باشد. این محور با دو حوض، یک استخر و درختانی در دو سوی مسیر از سایر نقاط متمایز شده که خود جلوه ایی است از الگوی باغ ایرانی. همچنین این عمارت دارای طاقنماهای تزیینی و تزیینات رسمی بندی می باشد. عمارت اصلی در شمال باغ و در دو طبقه ساخته شده و طبقه همکف آن با تعدادی اتاق و راهروبه عنوان فضاهای خدماتی و انبار استفاده می شده و هیچگونه تزیینی ندارد. در طبقه اول بنا تالار آینه با تزیینات گچبری شامل نقش سردیس حیوانات، گل و گیاه و اسلیمی های مختلف دیده می شود. با توجه به وجود تالار آیینه و همچنین اتاق بزرگ دیگری در سمت شرقیس ساختمان که دارای تزیینات گچی برجسته ای می باشد می توان دریافت که این بخش مخصوص پذیرایی از میهمانان و محلی برای زندگی حاکم و خانواده اش بوده است. حوضخانه و بناهای وابسته به آن در شرق و یک حمام و تعدادی اتاق که به عنوان سکونت و انبار استفاده می شده است در ضلع جنوبی مجموعه قرار دارد. قدمت این بنا حداقل به دوره زندیه بر می گردد. در مرکز باغ عمارتی ساخته شده که ویژگی های معماری آن تداعی کننده نوع معماری اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی است. در بنای عمارت تزییناتی شامل قرنیزهای گچی که البته به عنوان سرستون نیز محسوب می شود به چشم می خورد. نقشه بنا به گونه ای طراحی شده که با تعبیه درهای متعدد، دستیابی به فضاهای گوناگون به راحتی صورت می گیرد. در مقابل عمارت، استخری در وسط خیابان اصلی باغ واقع شده است. باغ دارای دو خیابان اصلی است که عمارت مرکزی در مرکز تقاطع این دو خیابان قرار دارد. درختان باغ عمدتا شامل کاج و سپیدار و درختان مثمری چون زردآلو و زرشک است.