بررسی حکمت و خرد ساسانیان در کتاب العقد الفرید

حکمت اخلاقی ایرانیان، حضوری چشمگیر در فرهنگ و ادبیات عربی دارد. از جمله منابع عربی که سرشار از این طیف حکمتهاست، کتاب العقد الفرید اثر ابن عبد ربه اندلسی (متوفی (328 است. حکیمانی چون اردشیر، انوشیروان، بزرگمهر و غیره بخش زیادی از سخنان حکمتآمیز را در منابع عربی و به ویژه در کتاب مذکور به خود اختصاص داده اند. دوره ساسانی از درخشان ترین دوره ها از نظر اندرزگویی و رواج سخنان حکمت آمیز بوده است. پادشاهان و وزیران ساسانی به سیاست مداری و دوراندیشی در میان عربها زبانزد بودهاند و بسیاری از دانشمندان و مولفان عرب تحت تاثیر سخنان پندآمیز ایرانیان در آن دوره قرار گرفته اند و به ثبت و ضبط سخنانشان در آثار خود پرداختهاند. پژوهش حاضر به سخنان حکیمان ایرانی در دوره ساسانی در کتاب مزبور میپردازد و می کوشد سنت های اخلاقی رایج در ایران آن روزگار بررسی نماید. اهمیت پیگیری این حکمتها وقتی بیشتر میشود که بسیاری از آن در فرهنگ ایرانی در سده های نخست اسلامی از بین رفته، اما از رهگذر ترجمه در ادبیات عربی باقی مانده است