ماهیت هجای مصحف در سذه های نخست اسلامی
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های قرآنی، دوره: 22، شماره: 84
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 282
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JQR-22-84_002
تاریخ نمایه سازی: 18 اسفند 1397
چکیده مقاله:
گزارش های موجود در قدیمی ترین کتاب های تالیف شده در خصوص هجای مصاحف (همچون کتاب المقنع ابوعمرو الدانی)، کاربرد شیوه های املای متفاوت یک واژه خاص در مواضع معینی از متن قرآن را امری قاعده مند و ثابت در جای چای مصحف معرفی می کنند؛ به گونه ای که به نظر می رسد هنگام کتابت متن قرآن باید از آن قواعد پیروی کرد. اما تطبیق بسیاری از گزارشات با شواهد متعددی از کهن ترین نسخه های قرآنی به جا مانده از سه قرن نخست اسلامی، گزارش های موجود در این کتاب ها را نقض کرده و نشان می دهد که کاتبان نخستین مصاحف قرآن در چگونگی املای برخی از کلمات قرآن هم داستان نبوده اند. از سوی دیگر، مطالعه قواعد نگارش در نقوش و مکتوبات جاهلی سده نخست پس از اسلام نشان می دهد که کتابت مصحف در مواردی همچون اعجام گام به گام برخی حروف همسان نوشت، حذف یا اثبات الف میانی در کلمات، رسم تاء تانیث با تاء کشیده یا به شکل مدور، جایگزینی الف ممدود با الف مقصور، مشابه این نقوش است و قاعده مطردی در شیوه اعجام و املای کلماتی خاص، چه در کتابت مصاحف و چه غیر آن وجود نداشته است. بنابراین مشاهده چنین عملکردی از سوی کاتبان، گفته فراء را مبنی بر عدم التزام نخستین کاتبان عرب به یک شیوه واحد در کتابت تایید می کند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
الاء وحیدنیا
دانش آموخته دکتری دانشگاه تهران