تاملی در معنای واژه موازین در کاربردهای قرآنی

واژه میزان با سایر مشتقات آن، بالغ بر بیست و سه بار در قرآن کریم به کار رفته است. کاربست این واژه در سیاق های گوناگون، بیانگر ذوابعاد بودن آن در دو ساحت دنیوی و اخروی است. بیشتر مفسران با خلط مفهوم و مصداق میزان از یک سو، و عدم تفکیک میان وضع موازین و چگونگی توزین آن از سوی دیگر، به سخنان پراکنده ای تمسک جسته اند. با این همه، این مقاله با رویکردی ریشه شناختی و استنطاقی در موارد به کارگیری واژه موازین، علاوه بر روشن ساخت تفاوت کاربست آن با سایر استعمالات قرآنی، در فرایندی همسو با روایات امامیه، نه تنها معصومان را معیار و حقیقت موازین در گستره قیامت معرفی نموده، بلکه سنگینی و سبک بودن موزون افراد را ره آورد موافقت ابعاد انسانی- اعم از بینشی، ارزشی و کنشی- با معیارهای توزیع دانسته است. از این رو با طرح نظریه توسع نسبت به مفهوم میزان ، اطلاق ان را در مورد معصومین (ع)، عامل اتخاذ رویکردی واقع گرایانه می داند.