پایداری شهر در شهر سازی پایدار سکونتگاههای بومی حاشیه جنوبی دریای خزر

شهرهای ایرانی در گذشته بهترین نمونه های پایداری را در خود متجلی ساخته اند. توجه به محدودیت های اکولوژیک، نظیر آب،توسعه متناسب و سازگار با طبیعت، صرفه جوئی در منابع ، ابداع روش های مناسب برای ادامه حیات نظیر قنات و بادگیر و استفاده هنرمندانه از آب و گیاه، ایجاد باغ ها و باغچه ها همه نمونه هائی از این پایداری بوده اند. اما در جریان رواج معماری مدرن با از دست دادن گوهر ناب معماری ایرانی خسارت های سنگین و گاه جبران ناپذیری به محیط زیست، اقتصاد و فرهنگمان وارد شده است. لذا ضروری است جهت ارائه الگوهای معماری پایدار و راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در احداث بناها ابتدا راه حل های سنتی در معماری محلی را ارزیابی کرده، آنگاه برای تطبیق با ملزومات مدرن و پیشرفته این روش ها را اصلاح کرد. اقلیم معتدل به عنوان یکی از مناطق اقلیمی ایران، راهکارهای خاص خود را می طلبد که بسیاری از این تمهیدات در معماری بومی آن، مشهود است. با این نگرش با هدف بررسی شهر سازی بومی در این اقلیم، معماری بومی کرانه جنوبی دریای خزر بررسی می شود. در ابتدا به بررسی اقلیمی منطقه از نظر آسایش انسان در فضاهای زندگی و شرایط ساخت و ساز معماری پرداخته می شود. سپس با بررسی نمونه های معماری بومی، ویژگیهای شهر سازی بومی همساز با اقلیم بیان می شود. ویژگیهای به دست آمده از این پژوهش می تواند به منظور دستیابی به اصول و ضوابط طراحی همساز با اقلیم با شناخت نیازهای امروزی، راهگشای طراحی شهری در کرانه جنوبی دریای خزر باشد.