نظارت شغلی پر مسئولیت

ناظر کسی است که از طرف کارفرما یا دستگاه نظارت برای نظارت مستقیم در اجرای عملیات کارگاه تعیین و کتبا به پیمانکار معرفی می شود .مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاور در کارگاه است وظیفه دارد که با توجه به اسناد و مدارک پیمان در اجرای کار نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آنها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهده کند دستور رفع آنها را به پیمانکار بدهد . مهندس ناظر به هیچ روی حق ندارد که از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند .

تعهدات مهندس ناظر از نوع تعهد به نتیجه است . یعنی صرف اثبات اینکه مهندس ناظر تمام تلاش خود را در جهت رسیدن به نتیجه ی مطلوب به کار بسته برای رهایی وی از مسئولیت کافی نیست . چنانچه در اثر عمل مهندس ناظر خسارتی به شخص ثالثی یا مالک وارد آید مهندس ناظر به استناد ماده ی 1 قانون مسئولیت مدنی و ماده ی 331 قانون مدنی مسئول جبران خسارت است مگر اینکه ثابت نماید حادثه ای خارج از اراده و کنترل او سبب ورود خسارت شده است .چنانچه مهندس ناظر به عنوان شخص عادی سبب ورود خسارت شده باشد یعنی مرتکب تقصیر حرفه ای نشده است و خارج از حیطه و وظایف شغلی سبب ورود خسارت شده است که در اینصورت مطابق قواعد عام مسئولیت مدنی مسئول خواهد بود و باید جبران کند.

اگر مهندس ناظر به وظایف قراردادی در مقابل کارفرما و طرف قرارداد عمل نکند ، در این مورد نیازی به اثبات تقصیر نیست به این دلیل که ناظر به وظایف قراردادی خود عمل نکرده است و در تخلف از قرارداد برای تحقق مسئولیت نیازی به اثبات تقصیر نیست همین که به تعهدات قراردادی خود عمل نکند و از این بابت خسارتی به کسی وارد آید مهندس ناظر مسئول جبران خسارت است .

اگر مهندس ناظر وظایف قانونی را در رابطه با مسئولیت حرفه ای خود عمل ننماید و از این حیث خسارتی به شخصی وارد آید در این مواقع چون مهندس ناظر نسبت به قوانین مربوطه آگاهی دارد فلذا آگاهی مهندس ناظر از قوانین و مقررات مربوطه به حیطه ی شغلی اش مفروض است پس در صورتیکه مهندس ناظر مقررات و قوانین داخلی را رعایت ننماید مرتکب تخلف حرفه ای شده است و چون آگاهی وی از قوانین مفروض است بنابراین نیازی به اثبات تقصیر وی برای جبران خسارت نیست .