وجه نامگذاری روز جمعه به جمعه و سید الایام بودن آن

بسم الله الرحمن الرحیم

براساس روایات ، از هرصنف و هرچیزی بعضی از آنها از برتری و عظمتی خاصی برخوردارند که از آنها تعبیر به سید و آقای آن صنف یا آن چیز شده است ، مثلا در بین نسل بشر و فرزندان آدم پیامبرمکرم اسلام حضرت محمدمصطفی صلی الله علیه وآله سید اولاد آدم « هو سید ولد آدم و حواء »( تفسیرقمی ،ج1 ، ص13 )و همچنین سید پیامبران و رسولان الهی ، و امام علی علیه السلام سید اوصیاء هستند« فانت سید الانبیاء و علی سید الاوصیاء »( غیبت نعمانی، ص93 ) ، 

سید و سرور اعمال و کردار انسان سه چیز بیان شده است :« سید الاعمال انصاف الناس من نفسک و مواساه الاخ فی الله و ذکر الله عز و جل علی کل حال ، انصاف با مردم ، مواسات مالی بابرادران دینی برای خدا و ذکر و یاد خدای سبحان در همه حال» (الکافی ، ج2 ، ص 145 ). 

سید ماه های قمری ماه مبارک رمضان است « و هو سید الشهور»( الکافی ، ج4 ، ص67 ) و... . 

اما سید وسرور روزهای هفته ، روزجمعه است « ان یوم الجمعه سید الایام »( الکافی ، ج3 ، ص 414 ).

در روایتی که از امام باقر علیه السلام نقل شده است حضرت فرمودند :« ما طلعت الشمس بیوم افضل من یوم الجمعه ، هیچ روزی خورشید طلوع نکرده که برتر از روز جمعه باشد ». الکافی ، ج3 ، ص 413 . حوادث مهم و نقش آفرین در تاریخ اسلام ، در روز جمعه صورت گرفته و صورت خواهد گرفت ، مثلا روز غدیر خم و انتصاب امیرالمومنین به دستور الهی به امامت و ولایت امت اسلامی ، در روز جمعه بوده ، ظهور مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف ، آن منجی و مصلح عالم بشریت که تمام عالم بشریت منتظر اوست ، البته با نام های مختلف و متفاوت ، در روز جمعه صورت می گیرد ، و همچنین بر پایی روز قیامت در روز جمعه خواهد بود. من لایحضره الفقیه ، ج 1 ، ص 421 .

لذا معصومین علیهم السلام توصیه کرده اند که اعمال خیر و نیک تان را در روز جمعه انجام دهید ، چرا که حسنات و کارهای خوب در آن چند برابر می شود (مثلا صدقه دادن درشب و روز جمعه ، چند برابر ایام دیگر اجر و پاداش دارد ). من لایحضره الفقیه ، ج 1، ص123 .

وجه نامگذاری روز جمعه به جمعه

در روایتی از جابر جعفی(یکی از اصحاب برجسته ای امام باقر علیه السلام ) نقل شده است که گفت امام باقر علیه السلام فرمود : جمعه بدان جهت جمعه نامیده شده است، که خدای متعال در این روز(تمام ) موجودات اولین و آخرین و تمام مخلوقات اعم ازجنیان و انسانها و همه ای موجوداتی که خداوند آفریده ، چه موجودات آسمانی و چه موجودات زمینی و نیز دریاها و بهشت و جهنم و همه مخلوقاتی که در عالم میثاق( ذر) آفریده ، در این روز جمع نمود و از آنان نسبت به ربوبیت خودش و نبوت حضرت محمدمصطفی صلی الله علیه وآله وسلم و ولایت علی (بن ابی طالب علیهما السلام ) پیمان گرفت. و دراین روز خدای سبحان به آسمان و زمین خطاب فرمود : « ائتیا طوعا او کرها قالتا اتینا طائعین ، خواه یا ناخواه بیایید ، آن دو گفتند: فرمان بردار آمدیم ». فصلت / 11 . 

پس خدای سبحان روز جمعه را جمعه نام گذاری کرد ، برای این که در این روز اولین و آخرین را جمع کرد [ و از آنها بر ربوبیت خود ، نبوت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام پیمان گرفت ]. الاختصاص ، ص 129 .

بنابراین ، با توجه به مطالب فوق است که روز جمعه علاوه براینکه یکی از اعیاد اسلامی بیان شده است ، دارای ویزگی های خاصی است که نسبت به دو عید فطر و قربان از چند جهت برتری پیدا کرده است . الخصال ، ج1 ، ص 316 .