آثار گسترش فیزیکی و تغییر کاربری های شهری بر حریم رودخانه (مطالعه موردی: رود خشک در شیراز)
محل انتشار: پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره: 48، شماره: 3
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 88
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHGR-48-3_012
تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1402
چکیده مقاله:
توسعه فیزیکی شهرها، تجاوز به حریم و بستر رودخانه ها و اراضی پیرامونی آن ها منجر شده است. استفاده انسان از رودخانه و نوع دخالت در حریم آن موجب تغییراتی در کانال رود و حاشیه آن می شود. در دهه های اخیر، کلان شهر شیراز شاهد گسترش بیش ازحد فضاهای ساخته شده بوده است؛ به گونه ای که بیش از دیگر شهرهای استان رشد فیزیکی دارد. بخش اعظم این توسعه، نامنظم و خودسرانه صورت گرفته و درنتیجه، توسعه فیزیکی شهر به تغییر لندفرم های ژئومورفولوژیکی اطراف منجر شده است. هدف این پژوهش، بررسی توسعه شهری در حریم رودخانه خشک و دامنه تغییرات آن در بازه زمانی ۴۸ ساله در شهر شیراز است.این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. پژوهش با استفاده از عکس هوایی سال ۱۳۴۶ به مقیاس ۱:۲۰۰۰۰، تصاویر ماهواره لندست در سال ۱۳۹۴، سنجنده اولی و نقشه های توپوگرافی منطقه و برداشت داده های میدانی به کمک سامانه موقعیت یاب جهانی (GPS) صورت گرفت. همچنین به منظور پردازش داده ها و تهیه نقشه، از نرم افزارهای ArcGis۱۰.۳ و Envi۴.۸ استفاده شد. مطابق نتایج، در دوره زمانی فوق توسعه فیزیکی شهر در حریم رودخانه، در مقایسه با سال ۱۳۴۶ در بازه اول ۲۱ هکتار، در بازه دوم ۲۲۰ هکتار و در بازه سوم ۵۴ هکتار است. به طورکلی، ۲۹۵ هکتار از حریم رودخانه به کاربری های ساخت وساز شهری تعلق گرفته و جابه جایی عرضی رودخانه در بخش یک ۱۷۶ متر، بخش دوم ۱۴۵ متر و در بخش سوم ۶۸ متر بوده است.همچنین بررسی ها نشان می دهد الگوی گسترش فیزیکی کلان شهر شیراز، از هسته ای به سمت خطی پیش رفته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
میثم جمالی
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
ابراهیم مقیمی
استاد ژئومورفولوژی دانشگاه تهران
زین العابدین جعفرپور
استادیار اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
پرویز کردوانی
استاد جغرافیای طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :